Bieg jałowy – co to jest i czy można na nim jeździć?

Bieg jałowy w samochodzie przydaje się w wielu rozmaitych sytuacjach. Najczęściej jednak kojarzony jest z tzw. jazdą na luzie. Czy częste używanie go ma sens? Podpowiadamy w poniższym artykule.

Bieg jałowy – co to jest?

Bieg jałowy – potocznie zwany luzem – to praca jednostki napędowej w najniższej prędkości obrotowej. Co ważne, musi być ustawiona w ten sposób, aby silnik nie zgasł. Jednocześnie jest to neutralne położenie przekładni, umożliwiające nawet chwilową jazdę (a raczej toczenie się) bez wrzuconego konkretnego biegu.

Czy można jeździć na biegu jałowym?

Jazda na biegu jałowym jest oczywiście możliwa, ale nie zalecana. Wyobraźmy sobie bowiem następującą sytuację. Rozpędzamy się do wysokiej prędkości, po czym wrzucamy tzw. luz. Auto w dalszym ciągu się porusza i stopniowo zmniejszana jest prędkość. W pewnym momencie na drodze pojawia się przeszkoda. Aby ją ominąć, musimy gwałtownie skręcić kierownicą i chwilowo przyspieszyć. Zanim wrzucimy jakiś bieg, miną cenne ułamki sekund, od których może nawet zależeć ludzkie życie.

Czy bieg jałowy to luz?

Potocznie bieg jałowym nazywany jest tzw. luzem czy wrzuceniem na luz. Można więc przyjąć, że oba określenia dotyczą tego samego zjawiska. W skrzyniach automatycznych tryb N używany powinien być tylko i wyłącznie jako tzw. tryb przejściowy pomiędzy przełączaniem biegów, a nie np. na postoju. Przyspiesza to bowiem zużycie poszczególnych elementów przekładni.

Czy jazda na biegu jałowym jest ekonomiczna?

Znacznie lepszym, bardziej ekonomicznym i bezpieczniejszym rozwiązaniem jest tzw. hamowanie silnikiem. Często mylone z hamowaniem na biegu jałowym. Różnica polega na tym, że hamując silnikiem, poruszamy się samochodem z wrzuconym którymś z biegów, a następnie wraz z wytrącaniem prędkości, redukujemy na niższe przełożenia. W ten sposób oszczędzamy hamulce i paliwo. Podczas zwalniania na biegu jałowym, nogę na pedale hamulca umieszczamy zdecydowanie częściej, co powoduje szybsze zużycie takich elementów jak np. klocki hamulcowe i tarcze.

W odniesieniu do samochodów produkowanych od końca lat 90. producenci stosują odcięcie dopływu paliwa w trakcie jazdy z wykorzystaniem hamowania silnikiem. Przemawia to jeszcze bardziej na korzyść tej metody

Jakie powinny być obroty silnika na biegu jałowym?

W większości popularnych modeli samochodów obroty na biegu jałowym wahają się w przedziale od 650 do 900 obrotów na minutę. Wartość ta może być nieznacznie wyższa w przypadku aut wyposażonych w jednostki wysokoprężne, jednak nie powinna przekraczać granicy 1000 obrotów na minutę (po rozgrzaniu silnika).

Jakie są prawidłowe obroty silnika benzynowego na biegu jałowym?

W przypadku samochodów z silnikami benzynowymi, obroty na biegu jałowym zwykle nie przekraczają wartości około 850 obrotów na minutę.

Co oznacza nierówna praca silnika na biegu jałowym?

Nierówna praca silnika na biegu jałowym może oznaczać wiele usterek. Odpowiedź na pytanie, z jakim konkretnie problemem mamy do czynienia, zapewni nam jedynie wizyta w profesjonalnym warsztacie. Najczęściej przyczynę da się zdiagnozować po podłączeniu komputera diagnostycznego i odczytaniu kodu błędów. Nierówna praca jednostki napędowej na biegu jałowym może być spowodowana przez:

• usterki elementów związanych z układem zapłonowym w autach z silnikami benzynowymi (przewody, świece, cewki)
• problemy z układem wtryskowym w przypadku Diesli (np. z wtryskiwaczami)
• problemy z zabrudzonym filtrem paliwa, przepustnicą lub silnikiem krokowym
• niewłaściwie podłączone lub uszkodzone elementy instalacji LPG

Dlaczego silnik wchodzi na wysokie obroty na luzie?

Przyczyn podwyższenia obrotów w trakcie pracy na biegu jałowym może być wiele. Najczęściej spotykane z nich to:

• zabrudzona lub uszkodzona przepustnica będąca elementem odpowiedzialnym za regulację dopływu powietrza. Wszelkie nieprawidłowości związane z pracą tego elementu, mogą skutkować np. takimi objawami jak tzw. falowanie obrotów, nagłe gaśnięcie silnika czy spadki mocy w trakcie jazdy.
• przełączanie się sterownika auta w tryb awaryjny. Objaw, który nie wróży nic dobrego i na pewno nie powinniśmy go bagatelizować. Co więcej, jeśli taka usterka wystąpi, to jak najszybciej udajmy się do mechanika. Przy czym efekty awarii takie jak wspomniane, nagłe podwyższenie obrotów biegu jałowego to jedne z nich.
• nieprawidłowe działanie czujników. Wystarczy, aby parametry jednego sensora zostały zaburzone, a przełoży się to na pracę kolejnych podzespołów. Czasami wystarczy też sprawdzić dokładnie elementy instalacji czujników. Może się okazać, że uszkodzenie któregoś z przewodów jest przyczyną usterki.
• problemy z kolektorem. Czyli urządzeniem, którego zadaniem jest najczęściej dostarczanie mieszanki paliwowo-powietrznej do głowicy jednostki napędowej. Zużyte uszczelki, czy osadzający się wewnątrz nagar, skutecznie przyczynią się do spowodowania kolejnych usterek. Podwyższenie obrotów na biegu jałowym może być również cennym sygnałem, wskazującym na ten element.