Jak masa pojazdu wpływa na emisję samochodu? Wyniki badania Green NCAP
Green NCAP opublikowało wyniki oceny cyklu życia (LCA) emisji gazów cieplarnianych oraz zapotrzebowania na energię pierwotną aut osobowych, dostępnych na rynku europejskim i przebadanych w 2022 r. Przetestowano 34 samochody z różnymi typami układu napędowego. Co z tego wynika? Że na zużycie paliwa/energii w bardzo istotny sposób wpływa masa pojazdu.
Okazuje się, że pojazdy elektryczne z akumulatorami są liderami w obszarze redukcji emisji gazów cieplarnianych. Ich wydajność jest lepsza w tym względzie o 40-50% w porównaniu z samochodami napędzanymi paliwami kopalnymi. Część z tych zysków jest jednak tracona, ze względu na to, że masa pojazdu – i to praktycznie każdego – wyraźnie wzrosła w ciągu ostatnich lat.
W obliczeniach LCA wykorzystano interaktywne narzędzia oceny cyklu życia (dostępne dla zainteresowanych konsumentów na stronie internetowej Green NCAP). Obliczenia są dokonywane w oparciu o średni koszyk energetyczny 27 państw członkowskich UE i Wielkiej Brytanii oraz średni przebieg 240 000 km w ciągu 16 lat.
Auta stają się za duże i za ciężkie
Wyniki Green NCAP pokazują, że obecny i ciągły trend w kierunku większych i cięższych samochodów, znacznie pogłębia negatywny wpływ na klimat i zapotrzebowanie na energię. Napędza to nie tylko wzrost zużycia paliwa i energii elektrycznej, ale także zwiększa ślad węglowy w procesie produkcji pojazdów i akumulatorów – donosi portal elektromobilni.pl.
Zdaniem Green NCAP, „konsumenci i producenci również ponoszą ciężar związany z tą tendencją, biorąc pod uwagę ich stałe zainteresowanie większymi samochodami, w szczególności SUV-ami, jako preferowanym pojazdem”.
Green NCAP wykorzystuje metody oceny cyklu życia (LCA) do badania całkowitej emisji gazów cieplarnianych (GHG) i zapotrzebowania na energię pierwotną (PED) powstałych w całym cyklu życia pojazdu. Wyniki LCA z 34 testowanych samochodów pokazują, że pojazdy elektryczne z akumulatorami są liderami w obszarze redukcji emisji gazów cieplarnianych. Produkują ich o 40-50% mniej w porównaniu z autami napędzanymi benzyną (w zależności od wybranego modelu).
Jeśli chodzi o zapotrzebowanie na energię pierwotną, różnice między samochodami elektrycznymi i konwencjonalnymi są mniejsze. Na uwagę zasługują wyniki napędzanego bioetanolem (E85) Forda Pumy. W porównaniu do tego samego samochodu, ale zasilanego benzyną, emisja gazów cieplarnianych została zredukowana do poziomu bliższego zasięgowi samochodów elektrycznych z akumulatorami.
W tym przypadku procesy potrzebne do produkcji biopaliw zwiększają zapotrzebowanie Pumy na energię w cyklu życia o 57%, ale biorąc pod uwagę, że 60% całkowitej potrzebnej energii pochodzi ze źródeł odnawialnych, zużywa się znacznie mniej paliw kopalnych.
Nie rodzaj paliwa, a masa pojazdu
Obliczenia te pokazują znaczne różnice między wpływem każdego samochodu na środowisko, ale ujawniają również znaczący wpływ ciężaru auta na emisję gazów cieplarnianych i zapotrzebowanie na energię pierwotną. Jest to wyraźnie widoczne dla wszystkich typów układów napędowych. „Nadrzędny przekaz jest jasny – im cięższy pojazd, tym więcej szkód wyrządza środowisku i dodatkowej energii potrzebnej do prowadzenia samochodu. Ogólnie rzecz biorąc, pojazdy elektryczne z akumulatorami emitują znacznie mniej gazów cieplarnianych w całym okresie eksploatacji, ale niektóre zyski są tracone z powodu ich zwiększonej masy” – czytamy w publikacji Green NCAP.
„Pojazdy elektryczne i elektryfikacja ogólnie oferują ogromny potencjał w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych, ale stale rosnąca tendencja do cięższych pojazdów zmniejsza tę perspektywę. Aby temu przeciwdziałać, zachęcamy producentów do zmniejszenia masy swoich produktów i wzywamy konsumentów do podejmowania decyzji zakupowych, które nie tylko uwzględniają rodzaj układu napędowego ich nowych samochodów, ale także ich wagę" – zaznacza Aleksandar Damyanov, kierownik techniczny Green NCAP.
Wzrost o 100 kg oznacza o 2% energii więcej
Aby lepiej zilustrować, w jaki sposób masa wpływa na wydajność środowiskową, Green NCAP przeprowadził dodatkowe symulacje. Pokazują one, że wszystkie trzy typy układów napędowych (elektryczny BEV, nieładowalny hybrydowy HEV i konwencjonalny ICEV), gdy ich masa wzrasta, mają taki sam względny wzrost zużycia energii o około 2% na 100 kg.
Jednak bezwzględne wartości ich zużycia paliwa/energii są bardzo różne. Ponadto większa masa jest głównym czynnikiem wpływającym na środowisko podczas produkcji pojazdów. Na podstawie dzisiejszych szacunków wzrost masy netto o 100 kg potencjalnie spowoduje dodatkowe 500-650 kg emisji gazów cieplarnianych i 1,9-2,4 MWh zapotrzebowania na energię w produkcji pojazdów (bez akumulatorów, w tym recyklingu).
W ciągu ostatnich dziesięciu lat średnia masa sprzedanych pojazdów wzrosła o, około 9%, czyli około 100 kg. Sprzedaż małych SUV-ów zwiększyła się pięciokrotnie, przez co stały się one liderami rynku w 2022 r. z około czterema milionami samochodów sprzedanych w całej Europie. Sprzedaż dużych SUV-ów wzrosła siedmiokrotnie, co doprowadziło do całkowitej liczby sprzedaży około 700 000 aut.
Biorąc pod uwagę wpływ masy na zużycie oraz na emisję gazów cieplarnianych i PED w produkcji, w przypadku kompaktowego samochodu rodzinnego średni wzrost masy o 100 kg odpowiada za około 1,4 tony dodatkowej emisji gazów cieplarnianych i 5,7 MWh dodatkowej zużytej energii. Według Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (ACEA) w 2022 r. sprzedano 9,3 mln pojazdów, z czego 12,2% stanowiły auta elektryczne.
Łatwo, więc policzyć: zakładając, że osiem milionów pojazdów jest średnio o 100 kg cięższych, wpływ tego wzrostu masy na klimat jest równoważny około 200 000 dodatkowych samochodów na europejskich drogach.
