4 lutego 2024

Lusterko fotochromatyczne – czym jest i jak działa?

Lusterko wsteczne

Lusterko fotochromatyczne, choć jest wynalazkiem znanym od lat, to ciągle nie stanowi podstawowego wyposażenia samochodów. A dzięki niemu kierowcy nie są oślepiani światłami innych pojazdów jadących z tyłu. Jak działa lusterko samościemniające?

Jak działa lusterko fotochromatyczne?

Większości kierowcom zdarzyło się być oślepionymi przez źle ustawione światła w innych pojazdach. Nagła wiązka ostrego światła odbijająca się w lusterku wstecznym powoduje tzw. mroczki przed oczami, co jest bardzo niebezpieczne. Do takich sytuacji dochodzi po zmroku, kiedy na dworze jest ciemno, a drogę oświetlają reflektory pojazdów.

Wprawdzie wielu kierowców, aby zniwelować ten efekt, zmieniało kąt ustawienia lusterka, jednak to rozwiązanie pogarszało pole widzenia na boki i do tyłu, zwiększając martwe pole lusterek. Dopiero zastosowanie lusterka fotochromatycznego rozwiązało ten problem.

Lusterko fotochromatyczne inaczej nazywane jest samościemniającym się, ponieważ jak tylko dostanie się do niego światło o określonym natężeniu – jego powierzchnia natychmiast ciemnieje. Dzięki temu światło nie odbija się od tafli, a kierowca chcący spojrzeć we wsteczne lusterko, nie będzie nim oślepiony. Odwrotne działanie występuje, jak tylko wiązka światła się zmniejszy. Wtedy lusterko na powrót zyskuje jasność i wygląda identycznie jak każde inne.

Takie rozwiązanie maksymalizuje pole widzenia kierowcy, niweluje oślepienie i w efekcie poprawia komfort nocnej jazdy.

Rodzaje lusterek fotochromatycznych

Kierowcy mogą kupić dwa rodzaje lusterek fotochromatycznych: działanie pierwszych oparte jest na relacjach chemicznych, drugich na czujniku elektronicznym. Oba rodzaje są skuteczne, choć te elektroniczne są szybsze, ale podatne na awarie czujnika.

Wykorzystujące reakcję chemiczną

Aby zrobić tego typu lusterko, taflę szkła pokrywa się specjalnym czynnikiem chemicznym. Jak tylko natężenie światła się zwiększa, na powierzchni wytwarza się reakcja chemiczna, która powoduje zmniejszenie odbicia wiązki światła, a co za tym idzie, tafla robi się ciemniejsza. Jak tylko zmniejszy się ilość światła, to powierzchnia lusterka się rozjaśnia.

Wykorzystujące elektroniczny czujnik (elektrochromatyczne)

W lusterku elektrochromatycznym proces chemiczny został zastąpiony elektrycznym czujnikiem natężenia światła. Aby działał, musi być podpięty do instalacji elektrycznej samochodu. Sensor włącza się automatycznie po uruchomieniu silnika i pracuje nieustannie. Kierowca ma też możliwość manualnego wyłączenia i włączenia czujnika w lusterku.

W lusterku tego typu to inteligentna elektronika jest odpowiedzialna za dostosowanie jasności tafli do natężenia światła. W wielu modelach czujnik reaguje w nocy, w dzień jest automatycznie wyłączony.

Zalety lusterka fotochromatycznego

Fundamentalną zaletą lusterka zaciemniającego się jest poprawa widzenia kierowcy, a tym samym komfortu jazdy w słabych warunkach oświetleniowych oraz w nocy. Fotochromatyczne szkło zapobiega oślepianiu kierowcy przez światła samochodów jadących z tyłu. Na co szczególnie narażeni się kierowcy prowadzący w okularach.

Im większym komfort ma kierowca, tym mniej stresująca i bardziej bezpieczna jest jazda. Zatem spada zagrożenie z jego strony – nagły błysk nie spowoduje nieprzewidzianego ruchu.

Lusterka fotochromatyczne zewnętrzne chronią też innych użytkowników ruchu drogowego poruszających się za nami. Zaciemniająca tafla zapobiega odbijaniu się światła reflektorów aut jadących z tyłu.

Ponadto, kierowcy nie muszą ją kombinować z ustawianiem lusterek, aby uniknąć oślepienia. Teraz mają dobrą widoczność przy odpowiednim położeniu lusterka.

Jak zamontować lusterko fotochromatyczne?

Jeśli chcemy w naszym aucie wymienić lusterka na fotochromatyczne, to do wyboru mamy modele uniwersalne, które pasują do danych grup pojazdów albo egzemplarze produkowane dla konkretnego modelu. Jeśli kupujemy oryginalną część, to mamy pewność, że będzie ona pasowała wizualnie i technicznie do naszego samochodu. Jak nowa jest za droga, to zawsze jest możliwość zakupu używanego modelu. Warto pamiętać, że lusterko wsteczne fotochromatyczne, może pasować do różnych marek w ramach jednego koncernu, np. Grupy Volkswagen.

W przypadku modeli uniwersalnych zawsze należy dokładnie się przyjrzeć czy da się go zamontować w naszym aucie. Poza tym istotne jest też wykonanie lusterka, ponieważ to wpływa na jego skuteczność i prawidłowe działanie.

Najprostszy jest montaż lusterka fotochromatycznego z chemiczną folią fotochromatyczną. W takim przypadku wystarczy zdemontować stare lusterko, dokładnie usunąć pozostałość po kleju (o ile było klejone), a następnie wkleić w to miejsce nowe. Lusterko wsteczne wewnętrzne najczęściej jest mocowane do podstawy przy pomocy zatrzasków.

Następnie gotowe element ustawiamy i będzie on działać od razu.

Jak podłączyć lusterko fotochromatyczne z czujnikiem elektrycznym? W takim wypadku oprócz demontażu i montażu nowego szkła elektrochromatycznego należy podpiąć je do instalacji elektrycznej. Najprostszym sposobem jest wykorzystanie w tym celu kabli używanych do oświetlenia wewnętrznego kabiny pojazdu. Natomiast kiedy musimy zrobić nową instalację, wtedy przewody można schować w podsufitce i poprowadzić pod osłoną słupka. Przy czym należy bardzo uważać, aby nie uszkodzić przewodów odpowiedzialnych za działanie kurtyn powietrznych.

W niektórych modelach samochodów elektrochromatyczne lusterko wsteczne działa dopiero po zakodowaniu sterowników.

Wszystkie prace montażowe najlepiej wykonywać, gdy temperatura powietrza jest dodatnia lub też w garażu. Plastikowe elementy w zimnie są bardziej podatne na złamanie, a pod wpływem ciepłą są elastyczniejsze i łatwiej jest wykonać montaż i demontaż lusterka.

Po zainstalowaniu lusterka fotochromatycznego warto sprawdzić, czy działa prawidłowo. Wystarczy światło latarki skierować na sensor i jednocześnie zakryć dostęp światła. W ten sposób sprawdzimy, czy lusterko ściemnia się albo rozjaśnia pod wpływem intensywności padającego z latarki światła.

Podsumowanie

Lusterko wewnętrzne fotochromatyczne znacznie zwiększa bezpieczeństwo na drodze po zmroku i w nocy. Nagłe oślepienie światłami innego samochodu może spowodować opóźnioną reakcje kierującego albo gwałtowny skręt kierownicą i w efekcie przyczynić się do wypadku. Niestety wielu kierujących nie sprawdza, czy ma prawidłowo ustawione reflektory, a niektórzy nawet nie wiedzą, że powinni to zrobić. Na szczęście diagności w trakcie corocznego badania technicznego weryfikują światła.

Lusterka, które automatycznie reagują na zmianę natężenia światła, są znane od bardzo wielu lat. Niestety nie są montowane fabrycznie w każdym modelu. Na szczęście właściciele mogą samodzielnie wymienić stare lusterka na nowe. Do wyboru są tańsze modele z warstwą chemiczną na powierzchni oraz droższe z czujnikami elektronicznymi. Te drugie wymagają podłączenia do instalacji elektrycznej, co może być kłopotliwe, jeśli nie mamy doświadczenia. W takiej sytuacji lepiej jest skorzystać z usług warsztatu samochodowego.

Ceny lusterek fotochromatycznych zaczynają się od kilkudziesięciu złotych, a kończą na kilkuset. Koszt uzależniony jest od modelu, do jakiego jest ono przeznaczone, metody zaciemniania raz producenta. Niemniej jednak nie jest to bardzo wysoka cena, w zamian za to, co one oferują.