Mandat kredytowany, gotówkowy, zaoczny – czym się różnią i co znaczą dla kierowcy?

Mandat to najszybszy sposób ukarania kierowcy za wykroczenie. Policjant może wystawić trzy rodzaje mandatów. Każdy z nich różni się sposobem płatności oraz sytuacją, w jakiej może być zastosowany.

Katalog kar, jakie grożą kierowcy na drodze, jest dość szeroki. Mundurowy może zastosować jedynie pouczenie, co jest najłagodniejszą sankcją. Na drugim krańcu skali jest skierowanie sprawy do sądu. W zależności od sytuacji może być ono obligatoryjne – np. przy odmowie przyjęcia grzywny – lub zupełnie dobrowolne, gdy funkcjonariusz uzna, że sprawa jest zbyt poważna. Jednak najczęściej stosowanym środkiem oddziaływania wychowawczego jest mandat dla kierowcy. Ten występuje aż w trzech postaciach.

Mandat dla kierowcy – kredytowany

Najczęściej nakładany mandat kredytowany otrzymują osoby mające stałe miejsce zamieszkania w Polsce, ewentualnie w innym kraju UE. Taki mandat staje się prawomocny w momencie podpisania przez kierowcę jego odbioru. Grzywnę należy zapłacić w ciągu 7 dni. Podobnie jak przy mandacie gotówkowym, możliwa jest płatność kartą lub innym sposobem bezgotówkowym. Uwaga! Przyjęty, czyli podpisany blankiet mandatu oznacza przyznanie się do winy i praktycznie brak możliwości odwołania się do sądu.

Warto pamiętać, że punkty karne są kasowane po roku, ale dopiero od zapłacenia mandatu. Jeśli kierowca nie uiści grzywny, punkty karne nie znikną z jego konta. Niezapłacony mandat może więc szybko doprowadzić do przekroczenia limitu punktów karnych, a w konsekwencji do utraty prawa jazdy.

Mandat dla kierowcy – gotówkowy

Mandat gotówkowy nakłada się na osoby, które czasowo przebywają w Polsce lub nie mają stałego miejsca zamieszkania. Staje się prawomocny w chwili zapłaty bezpośrednio funkcjonariuszowi w miejscu kontroli – gotówką lub bezgotówkowo (np. kartą płatniczą). Jeśli kierowca odmówi przyjęcia tego mandatu, policjant ma prawo zatrzymać go i skierować sprawę do sądu.

Ten rodzaj grzywny w praktyce otrzymują kierowcy ze Wschodu złapani na gorącym uczynku, którzy przejeżdżają przez Polskę tranzytem. Teoretycznie może go otrzymać również Polak, który jest bezdomny. Mandaty gotówkowe otrzymują także kierowcy z innych państw Unii Europejskiej, choć teoretycznie powinni dostawać mandaty kredytowane. W tym przypadku policjant musi jednak mieć dowód, że dana osoba nie tylko jest obywatelem danego kraju wspólnoty, ale rzeczywiście tam mieszka. Jeśli tego nie potwierdzi – nakłada mandat gotówkowy.

Mandat dla kierowcy – zaoczny

Ten rodzaj grzywny nie jest stosowany wobec wykroczeń drogowych, więc praktycznie nie dotyczy kierowców. Mandat zaoczny stosuje się, gdy funkcjonariusz stwierdzi wykroczenie, ale nie zastanie sprawcy na miejscu. Warunek – musi mieć pewność co do personaliów ukaranego.

Taki mandat pozostawia się w miejscu łatwym do znalezienia przez sprawcę lub dostarcza do niego pocztą. Grzywnę należy uiścić w ciągu 14 dni, a mandat staje się prawomocny dopiero po zapłacie. Jeśli opłata nie zostanie wniesiona, policja kieruje sprawę do sądu.