Opony bieżnikowane – czy warto się na nie zdecydować?
Używanie opon bieżnikowanych ma zwolenników i przeciwników. Wyjaśniamy, co to znaczy bieżnikowanie i czy warto kupić takie opony.
Czym są opony bieżnikowane?
Opony bieżnikowane nazywa się inaczej oponami nalewanymi lub nalewkami. Jest to po prostu odnowione ogumienie, które przeszło proces odzyskania początkowych właściwości jezdnych, poprzez nałożenie nowego bieżnika.
Bieżnik to zewnętrzna część opony bezpośrednio stykająca się z nawierzchnią. Stanowi on ochronę czoła opony przed uszkodzeniem, zwiększa przyczepność opony do nawierzchni drogi, co wpływa na bezpieczeństwo jazdy.
Średnia wysokość bieżnika w nowej oponie wynosi od 8 do 10 mm. W trakcie jazdy opona się ściera, a wysokość bieżnika maleje. Zgodnie z polskimi przepisami można jeździć na oponach, mających minimalną głębokości bieżnika 1,6 mm. Jednak przyczepność takiego ogumienia to jedynie ok. 50%, w związku z tym eksperci zalecają, aby bieżnik w oponie zimowej nie był niższy niż 4 - 4,5 mm, a w oponie letniej i całorocznej – 3 mm. Poza tym taka opona pogarsza komfort jazdy i podnosi głośność w kabinie, a także zwiększa zużycie paliwa.
Ponieważ nowe opony są drogie, wiele osób decyduje się na zakup opon bieżnikowanych lub oddanie ich do naprawy. Bieżnikowanie jest wykonywane przez wyspecjalizowane zakłady wulkanizacyjne oraz producentów tego typu opon. Najbardziej renomowane marki to m.in. Bargum, Challenger, Rigdon, Targum, Profil, Insa, Markgum i King Meiler.
Najczęściej opony bieżnikowane są zakładane w samochodach ciężarowych, dostawczych i maszynach.
Bieżnikowanie przedłuża żywotność modelu, pogłębiając rzeźbę lub zastępując starą warstwę, nową. Dzięki temu zużyta opona zyskuje drugie życie. Po tego typu regeneracji opona często na pierwszy rzut oka wygląda jak nieużywany egzemplarz.
Jakie są rodzaje opon? Przeczytaj także: Opona radialna a diagonalna – czym się różnią?
Opona bieżnikowana – jak wygląda proces naprawy
Pierwszą czynnością jest sprawdzenie, czy opona spełnia wymagania co do grubości bieżnika. Jeśli jego warstwa ma mniej niż 2-3 milimetry, ogumienie nadaje się tylko do utylizacji.
Następnym krokiem jest kontrola karkasu. Opasanie może być stalowe lub tekstylne. Badanie przeprowadza się z pomocą specjalistycznego urządzenia nazywane sherogafem. Sprawdza się, czy opona nie ma żadnych uszkodzeń, przebić i wewnętrznych rozwarstwień.
Jeśli badanie nie wykazało niczego niepokojącego w obrębie opasania, oponę poddaje się tzw. szorstkowaniu, czyli zdzieraniu zużytej warstwy zewnętrznej – bieżnika. Dzięki temu zostają przywrócone właściwe wymiary karkasu oraz usuwanie nierówności, uszkodzenia i ubytki, powstające podczas zwykłej eksploatacji samochodu.
Kolejnym etapem jest odlanie nowego bieżnika. Istnieją dwa sposoby.
- Wulkanizacja na gorąco polega na nałożeniu nowej surowej mieszanki gumowej na przygotowany karkas, a następnie poddanie jej wulkanizacji w prasie pod dużym ciśnieniem i w wysokiej temperaturze.
- Metoda bieżnikowania na zimno jest tańsza od poprzedniego sposobu. Proces zaczyna się od wtłoczenia na przygotowaną osnowę pierwszej nieutwardzonej warstwy łączącej, która wypełnia wszystkie szczeliny. Potem przykleja się wstępnie zwulkanizowany bieżnik za pomocą cementu albo specjalnego kleju. Następnie całość wkłada się do specjalnej komory, która utwardza wszystkie warstwy i trwale przykleja nowy bieżnik.
Ostatnim etapem jest kontrola jakości. Bez niej opona bieżnikowana nie może zostać dopuszczona do użytku.
Opony bieżnikowane powinny być utrzymywane w dobrym stanie technicznym. Obowiązkiem właściciela samochodu jest regularnie usuwanie brudu i zanieczyszczeń z powierzchni ogumienia, okresowe sprawdzanie głębokości bieżnika po przejechaniu ok. 15 tys. km i utrzymywanie prawidłowego ciśnienia w oponach. Żywotność opony bieżnikowanej wydłuży też omijanie wyboi i nienajeżdżanie na ostre krawędzie.
Zalety opon bieżnikowanych
Opony bieżnikowane mają wiele zalet. Po pierwsze pozwalają na obniżenie kosztów eksploatacji samochodu, takich jak zakup nowego ogumienia. Cena regenerowanych w ten sposób opon jest od 20% do nawet 50% niższa od nowych. Jest to możliwe, ponieważ w procesie bieżnikowania nowa masa stanowi jedynie 20-30%. Ponadto optymalnie eksploatowane opony ciężarowe można bieżnikować nawet 4 razy, a osobowe do 2-3 razy. Oczywiście im lepszej jakości opony kupimy, tym rzadziej trzeba będzie je wymieniać.
Opony bieżnikowane, szczególnie te przeznaczone do samochodów ciężarowych, autobusów i warunków zimowych mają wykonany głębszy bieżnik niż modele wykonane fabrycznie. Zapewnia to stabilniejszą przyczepność i niweluje ryzyko wystąpienia zjawiska aquaplaningu, czyli utraty przyczepności na mokrej nawierzchni. Dzięki temu osoby podróżujące zimą np. autokarem mogą czuć się bardziej bezpiecznie.
Niewątpliwą zaletą zakupu opon bieżnikowanych jest ekologia. Bieżnikowanie jest procesem bardziej ekologicznym niż produkcja nowego ogumienia. Ponadto umożliwia recykling zużytych opon, przez co zmniejsza się liczba odpadów i produkcja nowych modeli.
Wady opon bieżnikowanych
Choć producenci opon bieżnikowanych zapewniają, że ich produkty są sprawdzane, mają homologację i są w pełni bezpieczne, to i tak wiele osób uważa, się są one gorszej jakości niż nowe. Faktem jest, że ich żywotność jest znacznie krótsza niż nowych. Wynika to przede wszystkim z użycia innej mieszanki do produkcji bieżnika, stąd są one mniej odporne na warunki zewnętrze. Znacznie wcześniej się też starzeją. Zakłada się, że ich okres przydatności to maksymalnie 6 lat, podczas gdy nowych to 10 lat.
Niestety opony bieżnikowane są też cięższe niż fabrycznie nowe. Wyższa masa obniża komfort jazdy, przyspiesza zużycie zawieszenia, niekiedy też obniża skuteczność hamowania i generuje dodatkowe opory. A to oznacza, że zwiększa się zużycie paliwa.
Kierowcy osobówek jeżdżący na oponach bieżnikowanych skarżą się, że mają one gorsze właściwości niż nowe – dotyczy to głównie takich parametrów jak poziom hałasu, przyczepność do nawierzchni oraz precyzja kierowania.
Kupując komplet opon bieżnikowanych, niestety nie mamy pewności, czy wszystkie mają tę samą bazę. Oznacza to, że jedna może być zrobiona z resztek ogumienia klasy premium, a druga – ze zużytej opony budżetowej. Z zewnątrz wszystkie wyglądają tak samo.
Sprawdź również artykuł: Opony nowe czy używane – które lepiej wybrać?
Kiedy warto się zdecydować na opony bieżnikowane?
Opony bieżnikowane są tańsze i ekologiczne, zatem są dobrą alternatywą dla używanych i tanich niemarkowych modeli. Jednak tylko prawidłowy proces bieżnikowania może sprawić, że ogumienie będzie miało odpowiednią jakość.
Warto zwrócić uwagę na opony bieżnikowane, kiedy rzadko jeździmy autem, bądź są to krótkie trasy. Wielu kierowców decyduje się na zakup tego typu opon wyłącznie w wersji zimowej, ze względu na głębsze rowki. Natomiast kierowcy pokonujący często długie dystanse powinni dobrze przemyśleć zakup.
Jak rozpoznać opony bieżnikowane?
Ponieważ w wielu przypadkach opony bieżnikowane mogą łudząco przypominać nowe, warto wiedzieć, po czym je poznać.
- Przede wszystkim na boku powinno być oznaczenie: „Retread” lub „Recap”, co oznacza, że model został poddany procesowi bieżnikowania.
- Należy dokładnie przyjrzeć się całej oponie, jaka jest faktura i gęstość gumy między ścianami bocznymi a bieżnikiem – niekiedy nie ma widocznej różnicy. Zdarza się, że bieżnik jest ciemniejszy i bardziej chropowaty w dotyku.
- Na oponach bieżnikowanych mogą być widoczne ślady szorstkowania lub wygładzania. Opony po naprawie w wielu przypadkach są polerowane w celu zlikwidowania pozostałości po starym oryginalnym bieżniku. Ślady można dostrzec dopiero z bardzo bliskiej odległości.
- Na oponie często pozostają ślady bieżnikowania w postaci plam cementu lub kleju. W większości opon bieżnikowanych używa się cementu, aby nowy bieżnik przylegał do reszty opony, dlatego czasami na powierzchni widać małe plamki.
- Czasem można też zauważyć różnice we wzorze bieżnika. Ten rzadko, kiedy jest taki sam jak na nowych egzemplarzach.
Jakie opony można bieżnikować?
Zasadniczo można bieżnikować każdą oponę zimową, oponę letnią oraz oponę całoroczną, do aut osobowych, ciężarowych, autobusów i vanów. Niektórzy producenci opon np. Michelin czy Barum na konkretnych modelach umieszczają nawet napis „Regroovable”, który sugeruje, że są one zaprojektowane z myślą o pogłębianiu bieżnika.
Warunkiem jest, aby ogumienie było w dobrym stanie, to znaczy nieuszkodzone mechanicznie ani całkowicie wyeksploatowane. Na oponie muszą pozostać minimum 2-3 milimetry starego bieżnika.
Do bieżnikowania najczęściej wybiera się opony klasy premium oraz od renomowanych producentów. Wyróżniają się one wysoką jakością i dobrą konstrukcją, co umożliwia zachowanie wysokich standardów nawet po procesie regeneracji.
Podsumowanie
Opony bieżnikowane są to stare opony, które w miejsce usuniętego zużytego bieżnika, mają przyklejony nowy. Proces bieżnikowania jest obecnie kontrolowany komputerowo na każdym etapie. Opony przed sprzedażą są wielokrotnie testowane pod względem wytrzymałości, parametrów technicznych oraz bezpieczeństwa.
Ogumienie tego typu jest znacznie tańsze niż nowe, więc właściciele aut mogą sporo zaoszczędzić. Ze względu właśnie na ekonomię, najczęściej bieżnikuje się opony ciężarowe. Do aut osobowych, ze względu na słabsze właściwości raczej się ich nie nie poleca.
FAQ
Czy opłaca się kupić opony bieżnikowane?
Opony bieżnikowane to opłacalne rozwiązanie dla osób szukających oszczędności i chcących zadbać o środowisko.
Czy opony bieżnikowane są dobre na zimę?
Zimowe opony bieżnikowane sprawdzą się także zimą. Dzięki wyposażeniu w miękkie i głębokie lamele mają dobrą przyczepność na śniegu.
Jak długo można jeździć na oponach bieżnikowanych?
Przyjmuje się, że górna granica przydatności opon bieżnikowanych zimowych to 6 lat. Natomiast na to, jak długo będzie można na nich jeździć, w dużej mierze zależy od stylu jazdy kierowcy, stanu technicznego auta i jakości nawierzchni.