System ISA ogranicza ryzyko wypadków, a tempomat – zwiększa? To badanie nie pozostawia wątpliwości
Najnowsze badanie, przeprowadzone przez naukowców z Holandii wykazuje, że korzystanie w samochodzie z tempomatu może przyczynić się do zwiększenia ryzyka wypadku. Za to inne systemy, w tym ISA, istotnie je ograniczają. W szczególności jeden z nich.
Zgodnie z rozporządzeniem Unii Europejskiej, od lipca 2024 roku wszystkie nowe samochody sprzedawane na jej terenie muszą być zaopatrzone w szereg systemów wsparcia kierowcy.
Obowiązkowe wyposażenie obejmuje: asystentów utrzymywania na pasie ruchu i awaryjnego hamowania, wykrywanie zmęczenia kierowcy, inteligentny asystent prędkości (ISA), czarną skrzynkę oraz blokadę alkoholową.
Ich wprowadzenie ma na celu poprawę bezpieczeństwa na drogach i ograniczenie liczby ofiar. Ale, jak wykazują holenderscy naukowcy, nie wszystkie systemy wsparcia działają na korzyść kierowców.
TUTAJ przeczytasz więcej o obowiązkowych systemach wsparcia.
Systemy wsparcia kierowcy i wnikliwe badanie
W swoim badaniu wzięli oni pod uwagę 28 układów ADAS. Dane na ich temat zebrali z opracowań naukowych oraz ze statystyk dotyczących wypadków. Pochodzą one od instytucji rządowych, producentów samochodów i ubezpieczycieli.
Ponadto Holendrzy chwalą się 23 innymi badaniami, jakimi się posłużyli. Dostarczyły one danych dla 20 spośród 28 systemów wsparcia kierowcy. 82 obserwacje opierały się na badaniach naukowych, a 54 dotyczyły rzeczywistych wypadków drogowych (od ubezpieczyli, instytucji rządowych, firm samochodowych).
Co istotne, największy zbiór danych objął aż 47 mln pojazdów i 2,4 mln wypadków. Z kolei najmniejszy – 1853 kolizje związane z opuszczeniem pasa ruchu. Holendrzy zastrzegają jednak, że w powyższych badaniach nie ma pewności, iż auta poruszały się z uruchomionymi aktywnymi systemami wsparcia.
Te ostatnie podzielono na cztery kategorie. Czyli systemy informacyjne (np. o obowiązującej prędkości), ostrzegawcze (np. o przekroczeniu prędkości), zapewniające komfort (np. tempomat) czy mogące przerwać jazdę w razie ryzyka wypadku (brak reakcji kierowcy przy automatycznym utrzymywaniu na pasie ruchu).
Grupa 28 systemów wspomagających obejmuje m.in. czujniki ciśnienia w oponach, kamery cofania, układ automatycznego hamowania czy ostrzeganie o pojazdach w martwych polach lusterek.
TUTAJ przeczytasz o najnowszym planie zaostrzenia kar dla kierowców.
Systemy wsparcia kierowcy pomagają, choć...
Co wynika z analizy danych? Otóż systemy z trzech kategorii – informacyjne, ostrzegawcze, mogące przerwać jazdę – albo nie mają żadnego wpływu na bezpieczeństwo, albo zmniejszają ryzyko wypadku. Dotyczy to np. monitorowania uwagi kierowcy. Naukowcy dowiedli, że jego obecność o 14% zmniejsza ryzyko kolizji.
Jednak funkcje poprawiające komfort mogą wywołać niepożądane działanie. Szczególnym zagrożeniem dla bezpieczeństwa jazdy jest klasyczny tempomat, który rzekomo o 12% zwiększa ryzyko wypadku.
Z kolei w odniesieniu do adaptacyjnego tempomatu, a więc potrafiącego samoczynnie utrzymać odległość do poprzedzającego pojazdu, ryzyko wzrasta o 1,8%. Wynika to z faktu, że używając obu powyższych systemów kierowca traci koncentrację i zaczyna wykonywać inne czynności niż prowadzenie auta.
Pełne wyniki badania
Oto pełne wyniki badania przeprowadzonego przez holenderskich naukowców.
Te funkcje zwiększają ryzyko wypadku:
- tempomat: o 12% (dane z rzeczywistych statystyk)
- adaptacyjny tempomat: o 1,8% (dane z rzeczywistych statystyk)
Te systemy zmniejszają ryzyko wypadku:
- informacja o ograniczeniach prędkości: o 3,7%
- inteligentny asystent prędkości (ISA): o 6,6%
- funkcja kontroli prędkości: o 6,95%
- ostrzeżenie przed kolizją czołową: o 8,65% (dane z rzeczywistych statystyk)
- autonomiczne hamowanie awaryjne: o 10,7% (dane z rzeczywistych statystyk)
- funkcja automatycznego hamowania przy cofaniu: o 1,2% (dane z rzeczywistych statystyk)
- ostrzeżenie o opuszczeniu pasa ruchu: o 3,1% (dane z rzeczywistych statystyk)
- utrzymywanie na pasie ruchu: o 19,1% (dane z rzeczywistych statystyk)
- rozpoznawanie znaków drogowych: o 7% (dane z rzeczywistych statystyk)
- widok otoczenia z kamer: o 0,4% (dane z rzeczywistych statystyk)
- ostrzeżenie o pojazdach w martwym polu lusterek: o 3,5% (dane z rzeczywistych statystyk)
- wspomaganie parkowania: o 0,4% (dane z rzeczywistych statystyk)
- ostrzeżenie przed kolizją z tyłu: o 0,3% (dane z rzeczywistych statystyk)
- wykrywanie senności/braku uwagi kierowcy: o 14% (dane z rzeczywistych statystyk)
- blokada alkoholowa: o 3,9%
- adaptacyjne reflektory: o 0,5% (dane z rzeczywistych statystyk)
- systemy nawigacyjne: o 6%
Nie wszystkie systemy otrzymały konkretną ocenę. Cześć danych pochodzi z rzeczywistych statystyk dotyczących wypadków, a część stanowi średnią z badań naukowych i statystyk. W drugim przypadku podaliśmy o tym informację w nawiasie.