Uszkodzony zacisk hamulcowy – jakie daje objawy?

Każde nieprawidłowości w układzie hamulcowym powinny być niezwłocznie zdiagnozowane i usunięte. Zlekceważenie objawów uszkodzonego zacisku hamulcowego może zagrażać bezpieczeństwu kierowcy, jak i innych uczestników ruchu. Jak rozpoznać niesprawność tego elementu?
Co to jest zacisk hamulcowy?
Zacisk hamulcowy to jeden z głównych elementów tarczowego układu hamulcowego. Zbudowany jest z:
- jarzma – nieruchomej podstawy, na stałe przymocowanej do zwrotnicy koła
- korpusu zacisku
- tłoczków dociskających klocek do tarczy hamulcowej
Wyróżnia się zaciski hamulcowe pływające (przesuwne) i stałe. Te pierwsze najczęściej wykonane są z żeliwa i montowane w autach osobowych. Mają prostą konstrukcję (jeden tłok, który dociska klocek tarczy i opiera się na nim) i zwykle można je regenerować. Niestety podatne są na wibracje i korozję.
Te drugie robi się z aluminium lub innych lekkich stopów. Znajdują zastosowanie w autach ciężarowych, sportowych, SUV-ach i markach premium. Są droższe i mają bardziej skomplikowaną konstrukcję (co najmniej dwa tłoczki). Jednocześnie zapewniają efektywniejsze hamowanie i większa odporność na uszkodzenia i korozję.
Jak działają zaciski hamulcowe?
Działanie zacisku hamulcowego jest dość proste. Podczas naciskania przez kierowcę na pedał hamulca, płyn hamulcowy płynie w kierunku zacisku i wprawia w ruch tłok. Ten zamyka zacisk pierścienia uszczelniającego i dociska tym samym klocki do tarczy hamulcowej. W ten sposób auto zwalnia i może zahamować.
W sytuacji, gdy kierowca zdejmie nogę z hamulca, pierścień uszczelniający odciąga tłok od klocków, te się oddalają od tarczy i auto nie jest blokowane.
Uszkodzony zacisk hamulcowy – najczęstsze problemy
Uszkodzony zacisk hamulcowy daje charakterystyczne objawy, po których można wnioskować, że mamy do czynienia z jego awarią. Najczęstsze obawy to:
- Ściąganie auta na jedną stronę. Zablokowany zacisk hamulcowy nie cofa się automatycznie, co sprawia, że jedno koło porusza się wolniej niż drugie.
- Zmniejszona siła hamowania.
- Drganie pedału hamulca i kierownicy w czasie hamowania.
- Nierównomierne zużycie klocków hamulcowych spowodowane zacięciem zacisku hamulcowego. Wtedy klocek hamulcowy jest częściowo przyłożony i wlecze się po wirniku.
- Wyciek płynu hamulcowego. Zaciski hamulcowe są aktywowane przez płyn hydrauliczny. Jeśli się zablokują, może dojść do wycieków ze śruby odpowietrzającej lub z uszczelki tłoczka. W takiej sytuacji będą widoczne plamy oleju na po wewnętrznej stronie opony.
- Miękki lub gąbczasty pedał hamulca, będący przyczyną m.in. wycieku płynu hamulcowego, przegrzanych klocków lub powietrza w przewodach. Zatarty zacisk hamulcowy może też powodować większy luz i dziwne odczucia na hamulcu.
- Nietypowe hałasy. Pęknięcie wspornika zacisku objawia się odgłosami trzeszczenia i może doprowadzić do zablokowania hamulców w danym kole. Niepokojący jest też metaliczny odgłos tarcia słyszalny, gdy hamulce nie są używane.
- Odór palących się chemikaliów, będący efektem zaciskającego się zacisku, który wywiera stały nacisk na klocki hamulcowe. Te w konsekwencji zaczynają się nagrzewać i rozpadać.
Jak samodzielnie sprawdzić zaciski hamulcowe?
Kierowca może sprawdzić zaciski podczas jazdy samochodem. Brak wspomnianych wyżej objawów oznacza, że są sprawne. Innym sposobem jest obejrzenie czy w okolicach koła oraz przy tarczach i śrubach nie ma widocznych plam płynu hamulcowego, które sugerowałyby wyciek.
Kiedy konieczna jest wymiana zacisku hamulcowego?
Właściciel auta, jak tylko zauważy objawy uszkodzonego zacisku hamulcowego, powinien udać się do mechanika. Ten oceni czy zacisk hamulcowy wystarczy tylko wyczyścić, czy potrzebna będzie jego regeneracja albo wymiana. Obecnie dostępne są różne rozbudowane zestawy naprawcze. Pozwalają one na naprawę, chociażby poprzez wymianę uszczelek i innych elementów gumowych, które najczęściej się zużywają.
Ile kosztuje wymiana uszkodzonego zacisku hamulcowego?
Koszt usługi wymiany zacisku hamulcowego w profesjonalnym warsztacie waha się w granicach od 100 do 300 zł za sztukę. Cena zależy od marki i modelu samochodu oraz regionu. Zwykle wymienia się je parami, co podwaja cenę. Do tego trzeba doliczyć koszt samych części, które mogą kosztować od 300 zł do nawet 1500 zł za pojedynczy zacisk.
Właściciel auta musi też uwzględnić dodatkowe wydatki związane np. z wymianą płynu hamulcowego albo przewodów hamulcowych, jeśli okażą się uszkodzone. Naprawy te mogą zwiększyć całkowity koszt wymiany zacisku hamulcowego o kolejne 100-300 zł.
Przeczytaj również o regeneracji zacisków hamulcowych.
FAQ
Dlaczego zacisk hamulcowy nie odbija?
Wilgoć, brud zalegający na drogach oraz sól drogowa mogą osadzać się na prowadnicach zacisku hamulcowego, co sprawia, że ten nie odbija.
Jak rozruszać zapieczony zacisk hamulcowy?
Zapieczony zacisk hamulcowy można rozruszać poprzez wykonanie kilkukrotnie mocnego naciśnięcia na hamulec i puszczenie go. Jeśli okaże się to niewystarczające, to warto spróbować uderzyć czymś twardym w zacisk.
Jak rozpoznać zepsuty zacisk hamulcowy?
Objawy uszkodzonego zacisku hamulcowego to: brak odbijania zacisku hamulcowego, wyciek płynu hamulcowego, ściąganie auta na jedną stronę, hałas w trakcie hamowania, drganie pedału hamulca i kierownicy w trakcie hamowania, mniejsza siła hamowania, nierównomierne ścieranie się klocków hamulcowych oraz pojawienie się rdzawego nalotu na tarczach hamulcowych.