Znaki drogowe z opisem – sprawdź jak wyglądają i co znaczą
Znaki drogowe ułatwiają poruszanie się po drogach, ostrzegają przed zagrożeniami, wskazują pierwszeństwo i określają dozwolone manewry. Ich znajomość to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów, ale także warunek bezpiecznego poruszania się po drodze.
Każdy kierowca, rowerzysta, a nawet pieszy powinien znać podstawowe znaki drogowe z opisem i umieć je prawidłowo interpretować. System oznakowania w Polsce jest zgodny z Konwencją wiedeńską z 1968 r. oraz z krajowym rozporządzeniem w sprawie znaków i sygnałów drogowych oraz w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. W tym poradniku znajdziesz uporządkowaną listę wszystkich najważniejszych grup znaków drogowych wraz z przykładami i opisami.
Jakie są rodzaje znaków drogowych?
Na drogach stosuje się różne rodzaje oznaczeń i sygnałów, które regulują ruch i zapewniają bezpieczeństwo uczestnikom. Należą do nich:
- znaki pionowe – to tablice, tarcze lub symbole z napisami lub grafiką, czasem także w formie znaków świetlnych
- znaki poziome – linie, symbole i napisy nanoszone bezpośrednio na nawierzchnię jezdni
- sygnały świetlne – emitowane przez sygnalizatory świetlne, regulujące pierwszeństwo i kolejność ruchu
- sygnały dawane przez osoby uprawnione – np. policjantów lub innych funkcjonariuszy kierujących ruchem
- sygnały dźwiękowe i wibracyjne – przekazywane za pomocą specjalnych urządzeń zainstalowanych na drodze, ostrzegające lub informujące o zagrożeniu
W Polsce znaki pionowe dzielą się na siedem podstawowych grup, zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 2310). Pierwszą z nich są znaki ostrzegawcze – trójkątne, z czerwoną obwódką i żółtym tłem – które informują o zbliżającym się zagrożeniu, np. zakręcie, przejściu dla pieszych czy robót drogowych.
Drugą grupą są znaki zakazu, mające kształt koła z białym tłem i czerwoną obwódką. Wprowadzają one ograniczenia, np. zakaz wjazdu, zatrzymywania się lub poruszania się określonych pojazdów. Trzecią kategorię stanowią znaki nakazu – koła z niebieskim tłem i białym symbolem – które wskazują sposób poruszania się, np. nakaz jazdy prosto lub w prawo.
Czwarta grupa to znaki informacyjne. Mają najczęściej kształt prostokąta lub kwadratu i niebieskie tło. Informują m.in. o rodzaju drogi, kierunku jazdy czy obiektach przy drodze, takich jak parkingi czy stacje paliw.
Piątą kategorią są znaki kierunku i miejscowości. Mają tło zielone, niebieskie lub białe i zawierają informacje o numerach dróg, nazwach miejscowości, odległościach i kierunkach jazdy. Kolejną grupą są znaki uzupełniające – najczęściej prostokątne, wykorzystywane przy zmianie organizacji ruchu lub objazdach.
Ostatnią grupę stanowią tabliczki do znaków drogowych, czyli tzw. znaki dodatkowe. Umieszczane są pod znakami głównymi i precyzują ich znaczenie, np. wskazując czas obowiązywania zakazu, typ pojazdu lub dodatkowe warunki.
Najważniejsze znaki drogowe w Polsce
Poniżej przedstawiamy najważniejsze grupy znaków, ich ogólną charakterystykę oraz najczęściej spotykane przykładów w każdej kategorii wraz z opisem.
Znaki informacyjne
Znaki informacyjne to jedna z podstawowych grup znaków drogowych. Ich zadaniem jest przekazywanie informacji o rodzaju drogi, zasadach korzystania z niej, dostępnych udogodnieniach, a także o obiektach znajdujących się przy drodze lub w jej pobliżu. Są niezwykle istotne z punktu widzenia płynności i bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Znaki informacyjne mają najczęściej kształt prostokąta lub kwadratu, granatowe tło z białym symbolem, choć w niektórych przypadkach dopuszczalne są inne kolory – np. białe tło i czarny symbol. W dolnej części znaku mogą być umieszczone tabliczki uzupełniające zawierające dodatkowe informacje (np. o czasie działania lub ograniczeniach), które nie mogą znajdować się bezpośrednio na tarczy znaku.
D-1 – droga z pierwszeństwem: widząc znak, kierowca ma pierwszeństwo na skrzyżowaniu
D-2 – koniec drogi z pierwszeństwem: musisz ustąpić pierwszeństwa.
D-3 – droga jednokierunkowa: jazda tylko w jednym kierunku.
D-4a – droga bez przejazdu: znak ten informuje o początku drogi, która nie ma wyjazdu na inną drogę – kończy się ślepo. Może także oznaczać wjazd na teren zamknięty, z którego można wyjechać wyłącznie tą samą drogą, którą się wjechało.
D-5 – pierwszeństwo na zwężonym odcinku jezdni: oznacza, że kierujący mają pierwszeństwo przed pojazdami nadjeżdżającymi z przeciwnego kierunku.
D-6 – przejście dla pieszych: znak wskazuje miejsce wyznaczone do przechodzenia pieszych przez jezdnię. Kierowca zbliżający się do takiego miejsca ma obowiązek zwolnić i zachować szczególną ostrożność, aby nie stworzyć zagrożenia dla pieszych oraz przepuścić tych znajdujących się na przejściu lub wchodzących na nie.
D-6b – przejście dla pieszych i przejazd dla rowerzystów. Znak wskazuje miejsce, w którym piesi mogą przechodzić, a rowerzyści przejeżdżać przez jezdnię – oba ciągi znajdują się obok siebie. Ustawia się go bezpośrednio przed takim przejściem i przejazdem. Kierowca zbliżający się do tego miejsca musi zwolnić i zachować szczególną ostrożność, by nie stwarzać zagrożenia dla pieszych oraz rowerzystów.
D-40 – strefa zamieszkania: znak oznacza wjazd do strefy zamieszkania i jednocześnie informuje, że znajdujące się w niej elementy spowalniające ruch, takie jak progi zwalniające, mogą nie być oznaczone dodatkowymi znakami ostrzegawczymi. Piesi mają bezwzględne pierwszeństwo.
D-42 – obszar zabudowany: oznacza wjazd na teren, gdzie domyślna prędkość maksymalna to 50 km/h przez całą dobę (dla większości pojazdów). Obowiązują szczególne zasady dotyczące pierwszeństwa pieszych, parkowania, używania świateł i sygnałów dźwiękowych. W strefie tej należy zachować szczególną ostrożność – zwiększone natężenie ruchu pieszych i rowerzystów.
D-54 – strefa czystego transportu: wjazd bez ograniczeń mają pojazdy ekologiczne, czyli z napędem elektrycznym, wodorowym lub na gaz ziemny (CNG, LNG). Natomiast samochody z silnikami benzynowymi, wysokoprężnymi (diesel) oraz LPG mogą wjechać tylko pod warunkiem spełniania określonych norm lub po uiszczeniu opłaty.
Znaki ostrzegawcze
Znaki ostrzegawcze służą do informowania o miejscach na drodze, w których należy zachować szczególną ostrożność. Stosuje się je zarówno tam, gdzie niebezpieczeństwo występuje stale – jak zakręty, zwężenia jezdni czy strome zjazdy – jak i w miejscach, gdzie zagrożenie pojawia się okresowo, np. zmianą warunków pogodowych.
W Polsce znaki te mają charakterystyczny kształt trójkąta z czerwoną obwódką i żółtym tłem. W krajach europejskich występują niewielkie różnice w ich wyglądzie. W większości państw stosuje się tło białe, natomiast w niektórych (m.in. w krajach byłej Jugosławii) spotyka się zarówno znaki z tłem białym, jak i żółtym.
A-1 – niebezpieczny zakręt w prawo: informuje o zbliżaniu się do pojedynczego niebezpiecznego zakrętu w prawo. Umieszczany jest głównie poza obszarem zabudowanym. Stosuje się go również w miejscach o ograniczonej widoczności oraz tam, gdzie często dochodzi do kolizji lub wypadków.
A-4 – niebezpieczne zakręty – pierwszy w lewo: znak ostrzega przed serią niebezpiecznych zakrętów, z których pierwszy jest w lewo. Jeśli zakrętów jest więcej niż dwa, pod znakiem mogą pojawić się tabliczki: T-2 (długość odcinka), T-4 (liczba zakrętów) lub T-5 (droga kręta o dużej krętości).
A-5 – skrzyżowanie dróg: Znak informuje o zbliżaniu się do skrzyżowania, na którym żaden z kierunków nie ma wyznaczonego pierwszeństwa – obowiązują zasady skrzyżowania równorzędnego.
A-7 – ustąp pierwszeństwa: obowiązek ustąpienia przejazdu: znak ostrzega o obowiązku ustąpienia pierwszeństwa. Umieszcza się go na drodze podporządkowanej przed skrzyżowaniem z drogą z pierwszeństwem, gdy widoczność jest wystarczająca (w przeciwnym razie stosuje się znak „STOP”). Dotyczy tylko najbliższej jezdni. Może też występować przy rondach, torowiskach czy wyjazdach z obiektów.
A-12a – zwężenie jezdni – obustronne: ostrzega o zwężeniu jezdni po obu stronach, co może utrudniać mijanie.
A-14 – roboty na drodze: informuje o prowadzonych pracach drogowych i możliwych utrudnieniach.
A-16 – przejście dla pieszych: wskazuje miejsce, gdzie piesi mogą znajdować się na jezdni. Stosuje się go przed przejściami bez sygnalizacji na drogach, gdzie dopuszczalna prędkość przekracza 60 km/h, lub tam, gdzie przejście znajduje się poza skrzyżowaniem i może być słabo widoczne z większej odległości.
A-17 – dzieci: ostrzega o obecności dzieci – zwykle w rejonie szkół i przedszkoli.
A-18b – zwierzęta dzikie: informuje o możliwości nagłego wtargnięcia dzikich zwierząt na drogę.
A-22 – tramwaj: ostrzega przed przecięciem torowiska tramwajowego – zachowaj szczególną ostrożność.
Znaki nakazu
Znaki nakazu mają formę niebieskich kół z białymi symbolami. Ich celem jest wskazanie uczestnikom ruchu określonego sposobu poruszania się – np. kierunku jazdy, minimalnej prędkości czy obowiązku używania określonego wyposażenia. Pod znakami nakazu mogą być umieszczane tabliczki, które dopuszczają odstępstwa od obowiązku stosowania się do znaku, np. dla określonych pojazdów lub użytkowników drogi.
C-1 – nakaz jazdy w prawo: nakazuje skręt w prawo bezpośrednio przed miejscem ustawienia. Najczęściej występuje na skrzyżowaniach, gdzie nie ma możliwości jazdy na wprost.
C-2 – nakaz jazdy w prawo za znakiem: znak oznacza obowiązek skrętu w prawo za miejscem, w którym został ustawiony. Umieszczany jest przy krawędzi jezdni i dotyczy najbliższego skrzyżowania lub punktu, w którym można zmienić kierunek jazdy.
C-5 – nakaz jazdy prosto: znak zobowiązuje do kontynuowania jazdy wyłącznie na wprost. Zakazuje skrętu w lewo, prawo i zawracania.
C-6 – nakaz jazdy prosto lub w prawo: kierowca może kontynuować jazdę tylko prosto lub skręcić w prawo – inne manewry są zabronione.
C-9 – nakaz jazdy z prawej strony znaku: oznacza, że pojazd musi ominąć przeszkodę z prawej strony. Spotykany często przy wysepkach i zwężeniach.
C-10 – nakaz jazdy z lewej strony znaku: analogiczny do znaku C-9, ale nakazuje omijanie przeszkody z lewej strony.
C-12 – ruch okrężny: wskazuje na obowiązujący ruch okrężny i jego kierunek.
C-13 – droga dla rowerów: oznacza drogę dla rowerzystów, nakazuje kierującemu rowerem jednośladowym jazdę drogą dla rowerów.
C-14 – prędkość minimalna: informuje o obowiązku poruszania się z prędkością nie niższą niż wskazana na znaku (o ile nie wynika inaczej z warunków drogowych).
C-18 – nakaz używania łańcuchów przeciwpoślizgowych: znak nakazuje stosowanie łańcuchów na co najmniej dwóch kołach napędowych. Spotykany głównie na drogach górskich w warunkach zimowych.
Znaki zakazu
Znaki zakazu to grupa znaków drogowych, które wprowadzają ograniczenia lub zakazy dotyczące ruchu pojazdów oraz wykonywania określonych manewrów. Stosuje się je w celu poprawy bezpieczeństwa i uporządkowania ruchu na drodze. Informują o czynnościach zabronionych, takich jak wjazd, skręt, postój czy poruszanie się określonymi pojazdami. Znaki te mają charakterystyczny okrągły kształt z czerwoną obwódką, co ułatwia ich szybkie rozpoznanie.
B-1 – zakaz ruchu w obu kierunkach: zakazuje wjazdu wszelkim pojazdom. Wyjątki mogą być określone tabliczką np. „Nie dotyczy...”. Zakaz może obowiązywać tylko w wyznaczonych dniach lub godzinach.
B-2 – zakaz wjazdu: zakazuje wjazdu na drogę od strony ustawienia znaku. Często stosowany na jezdniach jednokierunkowych lub dla ograniczenia wjazdu na danym skrzyżowaniu. Może mieć wyłączenia wskazane na tabliczce.
B-3 – zakaz wjazdu pojazdów silnikowych, z wyjątkiem motocykli jednośladowych: zakaz dotyczy samochodów osobowych i ciężarowych, ale nie obejmuje jednośladów z silnikiem.
B-15 – zakaz wjazdu pojazdów o szerokości ponad … m: zabrania wjazdu pojazdom szerszym niż wskazana wartość. Stosowany przy wąskich drogach, mostach, tunelach lub pasach ruchu.
B-16 – zakaz wjazdu pojazdów o wysokości ponad … m: zakazuje ruchu pojazdom wyższym niż podana wartość. Ustawiany np. przed wiaduktami, tunelami i innymi obiektami o ograniczonej skrajni pionowej.
B-20 – stop: nakazuje bezwzględne zatrzymanie pojazdu przed skrzyżowaniem, torami lub innym miejscem przecięcia się kierunków ruchu.
B-21 – zakaz skręcania w lewo: zabrania skrętu w lewo oraz zawracania na skrzyżowaniu, przed którym ustawiono znak.
B-23 – zakaz zawracania: zabrania zawracania od miejsca znaku do najbliższego skrzyżowania lub do znaku B-24. Nie dotyczy skrętu w lewo.
B-25 – zakaz wyprzedzania: zabrania wyprzedzania pojazdów wielośladowych. Obowiązuje do najbliższego skrzyżowania lub znaku B-27, czyli odwołania zakazu. Może dotyczyć tylko wybranych pojazdów, jeśli pod znakiem umieszczono odpowiednią tabliczkę.
B-43 – strefa ograniczonej prędkości: oznacza wjazd do strefy, w której obowiązuje ograniczenie prędkości np. 30 km/h. Urządzenia spowalniające w strefie nie muszą być dodatkowo oznakowane. Stosowany głównie w obszarach z dużym ruchem pieszych i licznymi skrzyżowaniami.
Znaki uzupełniające
Znaki uzupełniające wspierają organizację ruchu w sytuacjach nietypowych. Często spotykane w miejscach robót drogowych, objazdów.
F-1 – przejście graniczne: tablica informuje o czynnym przejściu granicznym.
F-7 – sposób jazdy w związku z zakazem skręcania w lewo: informuje o zbliżaniu się do drogi, w którą nie wolno skręcić w lewo i wskazuje dojazd.
F-9 – znak prowadzący na drodze objazdowej: wskazuj kierunek ruchu pojazdów na wyznaczonym objeździe.
F-14d – tablica wskaźnikowa drodze ekspresowej: umieszczana w odległości 300 m przed pasem wyłączania.
F-21 – ruch skierowany na sąsiednią jezdnię: wskazuje poruszanie się w związku z tymczasową organizacją ruchu.
Znaki dodatkowe
Znaki dodatkowe to znaki drogowe skierowane do wybranych grup uczestników ruchu albo umieszczane w rejonie przejazdów kolejowo-drogowych. Służą do przekazywania informacji uzupełniających lub wskazują szczegóły organizacji ruchu.
G-1a – słupek wskaźnikowy z trzema kreskami umieszczany po prawej stronie jezdni
G-1c – słupek wskaźnikowy z jedną kreską umieszczany po prawej stronie jezdni
G-3 – krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowo-drogowym jednotorowym
G-4 – krzyż św. Andrzeja przed przejazdem kolejowo-drogowym wielotorowym
R-4 – informacja o szlaku rowerowym
Znaki kierunku i miejscowości
Znaki kierunku i miejscowości to drogowskazy wskazujące kierunek do miast, dzielnic, obiektów publicznych, atrakcji turystycznych i innych punktów orientacyjnych, głównie poza obszarem zabudowanym. Mają formę prostokątnych tablic z zielonym, niebieskim lub białym tłem i białymi napisami.
E-1 – tablica przeddrogowskazowa: tablica przed trzyramiennym skrzyżowaniem dróg międzynarodowych.
E-1a – tablica przeddrogowskazowa na autostradzie
E-3 – drogowskaz w kształcie strzały do miejscowości wskazujący numer drogi
E-5 – drogowskaz do miejscowości lub dzielnicy miasta nie podający do niej odległości
E-22b – obiekt na samochodowym szlaku turystycznym
Znaki poziome
Znaki poziome to oznakowanie umieszczane bezpośrednio na nawierzchni jezdni w formie linii, strzałek, napisów lub symboli. Występują w kolorze białym albo żółtym – w przypadku sprzeczności pierwszeństwo mają znaki żółte, np. podczas tymczasowej organizacji ruchu. Czerwone punktowe elementy odblaskowe wyznaczają prawą krawędź jezdni, natomiast lewą krawędź oraz pasy ruchu mogą oznaczać elementy białe lub żółte.
P-3 – linia jednostronnie przekraczalna: zabrania przejeżdżania i najeżdżania na linię od strony linii ciągłej z wyjątkiem sytuacji, gdy kierujący wraca na swój pas ruchu (położony od strony linii przerywanej) po zakończonym manewrze wyprzedzania.
P-6 – linia ostrzegawcza: linia, w której kreski są dłuższe niż przerwy, wyznacza pasy ruchu i sygnalizuje zbliżanie się do miejsca niebezpiecznego lub do linii, której nie wolno przekraczać.
P-12 – linia bezwzględnego zatrzymania – stop: wskazuje miejsce zatrzymania pojazdu w związku ze znakami pionowymi B-20 lub B-32.
P-13 – linia warunkowego zatrzymania złożona z trójkątów: znak ten wyznacza miejsce, w którym kierujący powinien zatrzymać pojazd, aby ustąpić pierwszeństwa zgodnie ze znakiem A-7 „ustąp pierwszeństwa”.
P-14 – linia warunkowego zatrzymania złożona z prostokątów: wyznacza miejsce obowiązkowego zatrzymania pojazdu – przed sygnalizatorem świetlnym, przejściem dla pieszych lub na skrzyżowaniu. Może być również stosowany na skrzyżowaniach równorzędnych. Nie należy go mylić ze znakiem P-13, który dotyczy ustąpienia pierwszeństwa.
Sygnalizacja świetlna
Sygnalizacja świetlna reguluje ruch drogowy za pomocą sygnałów świetlnych i ma pierwszeństwo przed znakami pionowymi.
• czerwony – zakazuje wjazdu za sygnalizator oraz wejścia na przejście dla pieszych
• czerwony z żółtym – nadal obowiązuje zakaz wjazdu, ale sygnalizuje, że za chwilę zapali się światło zielone
• zielony (ciągły) – zezwala na wjazd za sygnalizator i przejście przez jezdnię
• żółty (ciągły) – zakazuje wjazdu, chyba że kierowca znajduje się tak blisko sygnalizatora, że zatrzymanie się wymagałoby gwałtownego hamowania. Zapowiada zmianę na światło czerwone
• strzałka warunkowa (zielona strzałka) – umożliwia skręt, ale po wcześniejszym zatrzymaniu i ustąpieniu pierwszeństwa pieszym i pojazdom na drodze poprzecznej
• strzałka do skrętu bezkolizyjnego – pozwala na skręt bez konieczności ustępowania pierwszeństwa, gdy sygnał świeci się samodzielnie
• migające światła – stosowane np. przy przejazdach kolejowych lub przejściach dla pieszych, ostrzegają o zbliżającym się zagrożeniu lub zakazie wjazdu
FAQ
Znaki drogowe z opisem – co one znaczą?
To graficzne symbole umieszczone przy drogach, opatrzone nazwą i krótkim objaśnieniem ich znaczenia. Opisy pomagają lepiej zrozumieć, co dany znak oznacza i jak należy się zachować w jego obecności. Znaki drogowe z opisem są szczególnie pomocne podczas nauki przepisów oraz przygotowań do egzaminu na prawo jazdy.
Jakie są znaki drogowe w Polsce?
W Polsce wyróżnia się kilka grup znaków: znaki pionowe (ostrzeżenia, zakazu, nakazu, informacyjne, uzupełniające, dodatkowe, kierunku i miejscowości), znaki poziome (linie, strzałki, symbole malowane na jezdni) oraz sygnały świetlne. Każda grupa pełni określoną funkcję w organizacji i bezpieczeństwie ruchu drogowego.
Jak szybko nauczyć się znaków drogowych?
Najlepsze efekty daje regularne powtarzanie materiału z wykorzystaniem różnych źródeł – testów online, ilustracji, podręczników i obserwacji znaków na drodze. Warto uczyć się w kontekście – np. poznając znaki z opisem i przykładami ich zastosowania w rzeczywistości.
Dlaczego znajomość znaków drogowych jest obowiązkowa?
Znajomość znaków jest podstawowym obowiązkiem każdego uczestnika ruchu. Pozwala poruszać się zgodnie z przepisami, unikać mandatów i – co najważniejsze – zwiększa bezpieczeństwo na drodze, zarówno kierowców, jak i pieszych czy rowerzystów.
Ile jest znaków drogowych w Polsce?
W polskim systemie oznakowania obowiązuje ponad 300 różnych znaków drogowych, w tym znaki pionowe, poziome, sygnały świetlne i tabliczki dodatkowe.