Kierowca złapany bez uprawnień – co policja zrobi z jego samochodem?

Brak prawa jazdy nie zawsze wynika z lekceważenia przepisów. Czasem to zwykłe przeoczenie, ale zawsze kończy się zakazem dalszej jazdy. Sprawdź, co dzieje się z pojazdem i jakie kary grożą kierowcy.

• Kierowca bez uprawnień nie może kontynuować jazdy – auto często trafia na lawetę.
• Policja może pozwolić na przekazanie pojazdu osobie z prawem jazdy, ale nie zawsze.
• Brak prawa jazdy grozi wysokimi mandatami, holowaniem auta i nawet więzieniem.

Podczas kontroli drogowej może się okazać, że kierowca nie ma prawa jazdy – nigdy go nie uzyskał, ma cofnięte uprawnienia, zatrzymany dokument lub nie odebrał go z urzędu. W takiej sytuacji policjant musi zatrzymać pojazd i uniemożliwić dalsze naruszenia prawa. Kierowca bez uprawnień nie może kontynuować jazdy. Funkcjonariusze mają wtedy dwie możliwości.

Kierowca bez uprawnień – obligatoryjna laweta

Zgodnie z art. 130a ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd usuwa się z drogi na koszt właściciela, gdy prowadzi go osoba bez uprawnień lub z zatrzymanym prawem jazdy, a w pojeździe nie ma pasażera z prawem jazdy, który mógłby przejąć kierownicę. W takiej sytuacji przepisy nie pozostawiają policjantom wyboru.

Jeżeli w aucie jest pasażer z ważnym prawem jazdy, może od razu przejąć pojazd i kontynuować jazdę. Gdy kierowca podróżuje sam lub towarzyszą mu osoby bez uprawnień, samochód trafia na parking strzeżony. Właściciel płaci za holowanie oraz każdą dobę postoju.

Uwaga! Przepisu nie stosuje się, gdy kierowca ma zatrzymane prawo jazdy, ale posiada pokwitowanie tymczasowo upoważniające do prowadzenia pojazdu. Taki dokument obowiązuje zazwyczaj 24 godziny, a w niektórych przypadkach do 7 dni – np. po przekroczeniu limitu punktów karnych.

Kierowca bez uprawnień – wyrozumiali policjanci

W praktyce przepisy bywają różnie stosowane. Część funkcjonariuszy pozwala kierowcy wezwać osobę trzecią z prawem jazdy, nawet jeśli nie była pasażerem. Gdy kierowca się zgodzi, taka osoba może odprowadzić auto, co pozwala uniknąć holowania i kosztów parkingu.

Inni funkcjonariusze uznają, że przepisy nakazują w takim przypadku odholowanie pojazdu i nie pozwalają na przekazanie auta osobie trzeciej. Ten problem stał się przedmiotem interpelacji poselskiej. Posłowie pytają Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, czy taka elastyczna praktyka nie sprzyja osobom jeżdżącym bez prawa jazdy. Zdarzały się przypadki, że kierowcy po przekazaniu auta wracali do niego i po kilku dniach znów prowadzili, stwarzając zagrożenie w ruchu.

Koszt przymusowego holowania pojazdu

W 2025 roku maksymalny koszt odholowania auta o masie do 3,5 t wynosi 716 zł. Do tego dolicza się opłatę za każdą rozpoczętą dobę postoju na parkingu – 62 zł. Stawki ustala rada powiatu, ale w większości regionów są one zbliżone do ustawowych limitów, które określa minister finansów. Oznacza to, że jeśli pojazd pozostanie na parkingu kilka dni, łączny rachunek może przekroczyć tysiąc złotych. Warto pamiętać, że opłaty rosną, gdy kierowca niezbyt spieszy się z odbiorem auta.

Kierowca bez uprawnień – odpowiedzialność za jazdę bez prawa jazdy

Poza kosztami holowania i postoju kierowca odpowiada za wykroczenie lub przestępstwo – zależnie od powodu braku uprawnień. Osoby, które nigdy nie zdawały na prawo jazdy lub nie odebrały dokumentu, dostają mandat od 1500 zł. Sąd może dodatkowo nałożyć zakaz prowadzenia pojazdów nawet na 3 lata.

Kierowcy, którzy prowadzą auto mimo decyzji o cofnięciu uprawnień, np. po niezdanym egzaminie kontrolnym, ryzykują karę do 2 lat więzienia oraz zakaz prowadzenia pojazdów od 1 do 15 lat. Złamanie sądowego zakazu prowadzenia pojazdów grozi karą więzienia od 3 miesięcy do 5 lat oraz kolejnym zakazem prowadzenia pojazdów nawet na 15 lat.