Uszczelniacze zaworowe – czym są, jakie są objawy zużycia oraz ile kosztuje wymiana? 

Wprawdzie uszczelniacze zaworowe to niewielkie elementy, ale ich awaria może być bardzo kosztowna. O ich zużyciu mogą świadczyć duże ubytki oleju albo niebieskawy dym z wydechu. Jak wygląda i ile kosztuje wymiana uszczelniaczy zaworowych?

Czym są uszczelniacze zaworowe i jaką funkcję pełnią w samochodzie?

Uszczelniacze zaworowe to nic innego jak uszczelki znajdujące się w głowicy silnika, które mają zapewnić zaworom szczelność i nie dopuścić do przedostania się oleju silnikowego do komory spalania. Każdy zawór ma własny, niewielkich rozmiarów uszczelniacz. Co więcej, zapobiegają one przedostawaniu się gazów i innych substancji do głowicy, dzięki czemu układ rozrządu jest czysty i dłużej sprawny.

Uszczelniacze zaworowe są zrobione z elastycznej gumy i otaczają trzonki zaworów. Choć są wykonane z wytrzymałych materiałów, to z biegiem czasu mogą się zużywać.

Najczęstsze objawy zużycia uszczelniaczy zaworowych

Jest kilka symptomów mogących sugerować właścicielowi auta, że uszczelniacze zaworowe są niesprawne i czas je wymienić. Najczęstsze z nich to:

• dymienie niebieskawym dymem z rury wydechowej, co jest efektem wypalania się oleju silnikowego w komorze spalania
• gwałtownie zmniejszanie się poziomu oleju silnikowego – jeśli silnik nigdy nie brał dużo oleju, a w chwili kontroli okazało się, że jest spory ubytek lub ​​nawet suchy bagnet to najpewniej usterka dotyczy uszczelniaczy
• zanieczyszczony olej w wyniku nagromadzenia się nagaru i sadzy w komorach spalania, co będzie widoczne na bagnecie oraz w okolicach korka wlewu oleju
• utrata mocy i nierównomierne obroty
• charakterystyczny zapach spalenizny
• plamy oleju na świecach zaworowych

Trzeba pamiętać, że spalanie oleju nie zawsze wskazuje na zepsute uszczelniacze zaworowe. Przyczyną może być wyciek oleju albo zużyte pierścienie tłokowe. Dlatego trzeba dokładnie przyjrzeć się, kiedy pojawia się dymienie z wydechu. O awarii uszczelniaczy zawodowych świadczy dym, pojawiający się zwykle po rozruchu silnika i znika w trakcie jazdy.

Możliwe przyczyny zużycia uszczelniaczy

Szybkość zużycia uszczelniaczy zaworowych zależy głównie od ich jakości oraz sposobu eksploatacji pojazdu. Wśród najczęstszych przyczyn są m.in.:

• jazda na zbyt ubogiej mieszance paliwowo-powietrznej
• korzystanie z instalacji LPG (gaz gorzej chłodzi zawory, a wysoka temperatura sprzyja pękaniu i parceniu gumek zaworowych)
• niewłaściwy rodzaj i słaba jakość stosowanego oleju silnikowego oraz nieprzestrzeganie częstotliwość jego wymiany
• słaba jakość uszczelniaczy zastosowanych przez producenta albo przez właściciela pojazdu przy ich wymianie

Jednak najczęściej uszczelniacze zaworowe zużywają się naturalnie. Niektórzy producenci zalecają także regularną wymianę po przejechaniu np. 150-200 tys. km.

Jak wygląda wymiana uszczelniaczy zaworowych?

Samodzielna wymiana uszczelek zaworowych jest możliwa, o ile mamy wiedzę i odpowiednie narzędzia: urządzenie do ściągania uszczelek (kompatybilne z silnikiem w naprawianym aucie, wyposażone w regulację wysokości i szerokości nacisku), długie szczęki, sprężarkę powietrza i podnośnik.

• Przed przystąpieniem do wymiany uszczelniaczy zaworowych, należy podnieść auto na podnośniku, odłączyć akumulator, zdjąć górną osłonę silnika, a następnie odpiąć przewody paliwowe i elektryczne oraz wyjąć świece.
• Następnie trzeba zdemontować pokrywę zaworów i rozpiąć układ rozrządu.
• Potem musimy odkręcić się śruby mocujące i wyjąć wałki rozrządu.
• Kolejnym krokiem jest ustawienie tłoków w górnej martwej pozycji (GMP), co sprawi, że zawór nie wpadnie do cylindra w trakcie wymiany.
• Za pomocą magnesu wyjmuje się szklanki.
• Przy pomocy specjalistycznego przyrządu utrzymującego zawory w pozycji GMP, ściskamy sprężynę i zdejmujemy zabezpieczenia. Aby zawory zostały w martwej pozycji, można też podłączyć wąż sprężarki do otworu świecy zapłonowej – dopóki będzie działała, zawory pozostaną w określonej pozycji.
• Przy użyciu szczypiec do ściągania uszczelek zaworowych wyjmujemy zużyty element i w jego miejsce wkładamy nowy.
• Proces należy powtórzyć na wszystkich cylindrach i zaworach. 
• Na końcu zakłada się wszystko w odwrotnej kolejności. Ponadto trzeba ustawić rozrząd oraz zamontować nową uszczelkę pod pokrywą zaworów.

Po zakończeniu wymiany uszczelniaczy zaworowych należy uruchomić silnik i sprawdzić, czy nie ma nieszczelności albo innych nieprawidłowości. Nie wolno zapominać też o weryfikacji poziomu oleju silnikowego, a jeśli jest to konieczne – o uzupełnieniu go.

Proces wymiany jest trudny i skomplikowany, dlatego bezpieczniej jest oddać auto do warsztatu. Nieprawidłowo przeprowadzona naprawa grozi awarią silnika i w efekcie jego generalnym remontem.

Jaki jest koszt wymiany uszczelniaczy zaworowych?

Koszt nowych uszczelek zaworowych nie jest wysoki i wynosi od kilkunastu do kilkuset złotych w zależności od jakości i producenta części oraz modelu samochodu, w którym mają być zamontowane.

Znacznie droższa jest robocizna, ponieważ najczęściej, aby dokonać wymiany, trzeba zdemontować głowicę, co jest czasochłonne i drogie. Przy mało skomplikowanych silnikach trzeba będzie zapłacić za usługę od ok. 600 zł, przy dodatkowych pracach np. wymianie uszczelki pod głowicą – nawet 1000 zł.

Dlaczego nie warto bagatelizować zużycia uszczelniaczy zaworowych i czym może grozić ich nieszczelność?

Gdy uszczelniacze zaworowe nie odgrywają swojej roli, to olej przedostaje się do komory silnika, gdzie jest spalany. W konsekwencji może dojść do uszkodzenia świec zapłonowych oraz awarii sondy lambdy. W skrajnych przypadkach do zepsucia się silnika.

W wyniku spalania oleju dochodzi do nagromadzenia się nagaru i sadzy, co z kolei niekorzystnie wpływa na katalizator, kolektor dolotowy, turbosprężarkę i zasadniczo na całą jednostkę napędową.

Uszkodzone uszczelki zaworowe mogą też prowadzić do wycieku oleju i mieszania się jego z płynem chłodniczym, co także grozi poważnymi problemami z silnikiem.

FAQ

Czym są uszczelniacze zaworowe?

Uszczelniacze zaworowe to uszczelki, które mają zapewnić szczelność bloku silnika i zapobiec wyciekowi oleju do cylindrów.

Samochód „bierze” olej. Czy to może być objaw zużycia uszczelniaczy zaworowych?

Tak. Jeśli uszczelniacze zaworowe są niesprawne, to olej może przeciekać do komory spalania. W efekcie zauważalny jest duży ubytek oleju.

Jaki jest sposób na wymianę uszczelniaczy zaworowych bez zdejmowania głowicy?

Wymiana uszczelniaczy zaworowych bez zdejmowania głowicy wymaga wiedzy i specjalistycznych narzędzi. Pojazd trzeba podnieść na podnośniku, odłączyć akumulator, przewody paliwowe i elektryczne oraz zdjąć pokrywę zaworów. Tłoki ustawia się w górnej martwej pozycji (GMP), a następnie za pomocą narzędzia utrzymującego zawory w tej pozycji trzeba wcisnąć sprężynę zaworu. Teraz trzeba wyjąć starą uszczelkę i wstawić nową.