Wymiana sondy lambda – poradnik krok po kroku

Wymiana sondy lambda nie jest przesadnie skomplikowaną czynnością. Warto jednak wiedzieć, w jaki sposób wykonać ją prawidłowo. Przy okazji przedstawiamy, czym jest i jak działa opisywany element oraz jak sprawdzić poprawność jego działania.

Co to jest sonda lambda?

Wymiana sondy lambda nie jest niczym nadzwyczajnym. W wielu samochodach, z racji wieku i liczby przejechanych kilometrów okazuje się koniecznością. Sonda jest pewnego rodzaju czujnikiem, monitorującym skład tlenu w spalinach. Dlaczego ta wartość jest tak bardzo ważna? Ponieważ informacje zebrane przez sondę wysyłane są dalej do kolejnego urządzenia, które ustala określone proporcje mieszanki paliwowo-powietrznej. Jeśli proces nie będzie przebiegał tak, jak powinien, silnik nie będzie pracować prawidłowo.

Jak działa sonda lambda?

Dane zebrane przez sondę i dotyczące składu tlenu w spalinach, przesyłane są do modułu. Na tej podstawie odbywa się ustalenie należytej mieszanki paliwowo-powietrznej. Jej wartość opiera się na wartości spalania stechiometrycznego, w którym na jeden kilogram spalonego paliwa przypada 14,7 kilograma spalonego powietrza (w silniku benzynowym, w przypadku diesla jest to 14,6 kg). A to z kolei lambda = 1, czyli stosunek powietrza do paliwa we wspomnianej mieszance. Jednocześnie w module dopasowywany jest na bieżąco jej skład w taki sposób, aby proces spalania był jak najbardziej wydajny. Mówiąc jeszcze prościej, mieszanka nie może być ani zbyt niska, ani zbyt bogata. W obu przypadkach ma to wpływ na jednostkę napędową, która w takiej sytuacji nie będzie działać poprawnie.

Gdzie jest sonda lambda?

Sonda lambda zlokalizowana jest w układzie wydechowym, przed katalizatorem. Jednocześnie wkręca się ją za pomocą specjalnego gwintu do otworu w kolektorze wydechowym. To najpopularniejsze miejsce. W przypadku nowszych konstrukcji może zdarzyć się, że zostanie umieszczona dodatkowa, druga sonda, za katalizatorem. Wszystko po to, aby w razie awarii pierwszego elementu stworzyć dodatkowe zabezpieczenie.

Jak sprawdzić sondę lambda?

Jeśli dysponujemy minimalną wiedzą na temat elektroniki samochodowej i kanałem diagnostycznym lub dobrym podnośnikiem, to możemy pokusić się o sprawdzenie sondy lambda na własną rękę.

Znacznie lepszym i pewniejszym rozwiązaniem będzie wizyta w wyspecjalizowanym warsztacie samochodowym. Mechanik podłączy do naszego pojazdu komputer diagnostyczny i odczyta kody błędów.

Następnie powinien sprawdzić wszystkie przewody i połączenia tego elementu, a także sygnał, jaki wysyłany jest z sondy. Do sprawdzenia często używa się urządzeń takich jak miernik, oscyloskop czy tester spalin.

W odniesieniu do popularnych modeli samochodów duże warsztaty często dysponują używanymi sondami, znajdującymi się na miejscu. Można więc spróbować podmienić na chwilę tę część i mieć stuprocentową pewność, że to właśnie ten element jest przyczyną awarii.

Kolor nalotu na sondzie lambda – co oznacza?

• nalot w kolorze czerwonym lub białym – przyczyną mogą być zastosowane dodatki do paliwa lub spalanie oleju przez jednostkę napędową, ale i niska jakość użytego paliwa
• nalot w kolorze czarnym – to nic innego jak wyraźna oznaka zużycia silnika lub poważnych nieszczelności, przez które olej przedostaje się do spalin
• nalot w kolorze ciemnozielonym (zielonym) – oznacza, że wystąpiły pewnie nieprawidłowości w układzie chłodzenia. Często przyczyną jest uszkodzona uszczelka pod głowicą, w wyniku czego płyn znalazł się w układzie wydechowym.
• nalot w kolorze ciemnobrązowym (brązowym) – symbolizuje usterki układu wtryskowego lub za długą jazdę na zbyt bogatej mieszance paliwowo-powietrznej

Sonda lambda – objawy

Charakterystyczne objawy, jakie towarzyszą uszkodzonej sondzie, mogą być następujące:

• spadki mocy
• nierówna praca jednostki napędowej
• czarny dym, który wydobywa się z układu wydechowego pojazdu
• pojawienie się kontrolki na desce rozdzielczej (check engine) i błędy widoczne po podłączeniu auta do komputera diagnostycznego
• podwyższona temperatura silnika
• wzrost spalania

Wymiana sondy lambda krok po kroku

• przed przystąpieniem do wymiany sondy lambda warto dla bezpieczeństwa odłączyć akumulator i obowiązkowo poczekać aż układ wydechowy ostygnie
• odłączamy od siebie przewody (przewód sondy od przewodu biegnącego do sterownika silnika oraz drugi, do którego dostęp może wymagać demontażu poszczególnych elementów pojazdu)
• używając odpowiednich narzędzi, wykręcamy sondę z gniazda
• przed montażem nowej sondy, jej gwint smarujemy smarem wysokotemperaturowym
• ostrożnie wkręcamy ręcznie element w gniazdo, a następnie dokręcamy kluczem dynamometrycznym
• podłączamy wtyczki
• podłączamy do auta komputer diagnostyczny w celu usunięcia ewentualnych błędów
• wykonujemy jazdę testową (przez chwilę jednostka napędowa może pracować nierównomiernie, objaw powinien jednak szybko ustąpić, jeśli nowa sonda zamontowana jest prawidłowo)

Wymiana sondy lambda – ile kosztuje?

W większości przypadków wymiana sondy lambda nie jest skomplikowana, a jej koszt powinien zamknąć się w kwocie od 150 do 400 złotych. Wszystko tak naprawdę zależy od stopnia trudności demontażu starego elementu. Jeśli dodamy do tego, że zamiennik nowej sondy można kupić już od kilkudziesięciu złotych, to koszt całej operacji nie wydaje się wygórowany.

Co trzeba zrobić po wymianie sondy lambda?

Między innymi należy sprawdzić, czy jest zapewniona odpowiednia komunikacja między sondą a komputerem pokładowym. Bez tego przeprowadzona operacja nie ma najmniejszego sensu. Dzięki podłączeniu samochodu do komputera diagnostycznego sprawdzane są określone parametry pracy sondy w różnych warunkach. Prawidłowe, gwarantują dalszą bezproblemową pracę silnika.

Jakie jest prawidłowe napięcie sondy lambda za katalizatorem?

Prawidłowe napięcie sondy lambda za katalizatorem powinno mieścić się w granicach od 0,1 do 0,9 V. Mowa o sytuacji, w której silnik osiągnie temperaturę roboczą. Wcześniej, napięcie może wynosić od 0,4 do 0,6 V i jest to tzw. napięcie referencyjne. Do pomiarów wykorzystujemy ogólnodostępne mierniki.

Czy sonda lambda ma wpływ na moc silnika?

Oczywiście. Zbyt niska mieszanka paliwowo-powietrzna sprawi wyraźnie odczuwalny spadek mocy naszego pojazdu. Nie warto tego lekceważyć. Zbyt długa jazda z takim składem mieszanki może skutkować poważnymi awariami jednostki napędowej. Remont będzie w tym przypadku o wiele bardziej kosztowny niż wymiana sondy lambda.

Wpływ sondy lambda na spalanie

Sonda lambda ma wpływ na spalanie. Większe zapotrzebowanie samochodu na paliwo może oznaczać nieprawidłowości w działaniu tego elementu lub jego powolny koniec. W ekstremalnych sytuacjach zużycie paliwa może wzrosnąć nawet ponad połowę!

FAQ - najczęściej zadawane pytania

Za co odpowiada sonda lambda?

Sonda lambda odpowiada za przesyłanie danych dotyczących składu tlenu w spalinach do specjalnego modułu. Następnie, na tej podstawie tworzy się dobrana w odpowiednich proporcjach mieszanka paliwowo-powietrzna. Dzięki niej silnik może pracować poprawnie.

Co trzeba zrobić po wymianie sondy lambda?

Najważniejszą kwestią po wymianie sondy lambda jest sprawdzenie, czy pomiędzy nowym elementem a komputerem sterującym nie występują żadne błędy. Za pomocą interfejsu diagnostycznego przeprowadza się też określone testy, w różnych warunkach pracy silnika, tak aby jednostka napędowa pracowała poprawnie.

Ile kosztuje wymiana sondy lambda?

Koszt wymiany sondy lambda w popularnych modelach samochodów wynosi od 150 do 400 złotych. Oczywiście może być większy, jeśli w trakcie demontażu starego elementu wystąpią jakiekolwiek trudności.

Czy można wyjąć sondę lambda?

Niektóre osoby decydują się na taki krok. Nie zalecamy jednak takiego rozwiązania z wielu powodów. Jednym z nich może być, chociażby destrukcyjny wpływ na katalizator. Na dodatek, po demontażu niezbędna będzie ingerencja w oprogramowanie auta. Jej efekty niestety mogą być różne, szczególnie jeśli zostanie przeprowadzona w sposób nieprofesjonalny.

Czy przy wymianie sondy lambda trzeba odłączyć akumulator?

Aby wymiana przebiegła sprawnie i bez dodatkowych niespodzianek, zalecamy odłączenie akumulatora przed przystąpieniem do tej czynności. Następnie stosujemy się do kolejnych etapów opisanych wcześniej w artykule.