Sprzedaż auta Ukraińcowi – o czym pamiętać?

Sprzedaż auta obywatelowi Ukrainy to coraz częstsza sytuacja w Polsce. Wpływa na to nie tylko bliskość geograficzna, ale też rosnąca liczba obywateli Ukrainy w naszym kraju. Czym taka transakcja różni się od tej zawieranej z rodakiem? 

Wiele osób z Ukrainy pracuje, mieszka, a czasem tylko przejeżdża przez nasz kraj i chce kupić używany samochód. Tylko jak to zrobić, żeby wszystko było legalne, bezpieczne i zgodne z przepisami? W tym poradniku przeprowadzimy Cię krok po kroku przez najważniejsze kwestie. Opowiemy, jakie dokumenty przygotować, jak sporządzić umowę kupna sprzedaży samochodu i czego unikać, żeby nie mieć później problemów.

Czy można sprzedać samochód obywatelowi Ukrainy?

Zacznijmy od podstaw. Tak – obywatel Ukrainy może legalnie nabyć pojazd w Polsce. Co więcej może to zrobić również w finansowaniu. Na naszym rodzimym rynku dostępny jest leasing dla obcokrajowców. My jednak skupimy się na zakupie gotówkowym. Nie ma żadnych przepisów, które by tego zabraniały. Trzeba jednak pamiętać, że sprzedaż samochodu osobie z Ukrainy wiąże się z kilkoma dodatkowymi formalnościami.

Warto ustalić na początku, czy kupujący mieszka w Polsce, czy tylko czasowo przebywa i zamierza wywieźć samochód na Ukrainę. To ważne, bo od tego zależy sposób sporządzenia umowy, sposób przekazania dokumentów pojazdu i to, czy będzie potrzebny wniosek o wydanie tablic tymczasowych.

Jeśli kupujący to długoterminowy rezydent Unii lub posiada kartę pobytu, może bez problemu zarejestrować pojazd w Polsce. Jeżeli natomiast planuje rejestrację samochodu na Ukrainie, warto przygotować mu komplet dokumentów i wskazać, że musi udać się do swojego urzędu celnego. Tam mogą obowiązywać inne przepisy, np. konieczność opłacenia podatku akcyzowego i cła.

W każdym przypadku najważniejsze jest to, żeby umowa kupna sprzedaży auta była prawidłowo przygotowane, żeby dołączona była odpowiednia dokumentacja samochodu i został potwierdzony odbiór pojazdu. To zabezpiecza obie strony.

Jakie dokumenty są potrzebne do sprzedaży auta obywatelowi Ukrainy?

Zanim podpiszesz umowę i przekażesz kluczyki, upewnij się, że masz przygotowany komplet dokumentów. To kluczowy moment, bo brak jednego z nich może opóźnić sprzedaż albo sprawić, że kupujący nie będzie mógł zarejestrować samochodu.

Poniżej lista dokumentów, które powinieneś mieć jako sprzedający:

• Dowód rejestracyjny pojazdu – bez tego nie ruszysz. Upewnij się, że wpisy są czytelne i nie ma w nim błędów. W dowodzie musi widnieć Twoje imię i nazwisko jako aktualnego właściciela.
• Karta pojazdu – jeśli była wydana.
• Polisa OC – obowiązkowe ubezpieczenie pojazdu. Kupujący może z niego skorzystać przez określony czas lub wykupić nowe ubezpieczenie od razu po zakupie. Ty natomiast musisz poinformować o zmianie właściciela towarzystwo ubezpieczeniowe.
• Komplet kluczyków – najlepiej oba. Jeśli masz tylko jeden, wpisz to w umowie. Unikniesz późniejszych nieporozumień.
• Dokument tożsamości kupującego – jeśli jest obywatelem Ukrainy, może to być paszport, numer PESEL (jeśli posiada), karta pobytu lub karta pobytu tymczasowego. Zwróć uwagę, czy dane są czytelne i aktualne. Jeśli ktoś pokaże Ci tylko skan dokumentu – odmów. Musisz mieć potwierdzenie tożsamości.

Po stronie kupującego przyda się również adres, nawet jeśli jest on tymczasowy. Wpisuje się go do umowy kupna sprzedaży samochodu. To ważne również wtedy, gdy kupujący będzie chciał wywieźć auto za granicę i potrzebuje dokumentu potwierdzającego nabycie.

W niektórych przypadkach może być też potrzebne tłumaczenie dokumentu na język ukraiński. Wywóz auta za granicę wiąże się z tym, że umowa będzie używana w urzędach celnych lub przy rejestracji auta na Ukrainie.

Jak powinna wyglądać umowa kupna-sprzedaży samochodu obywatelowi Ukrainy?

Tu nie ma miejsca na niedopowiedzenia. Dobrze sporządzona umowa to Twoje zabezpieczenie – szczególnie wtedy, gdy pojazd trafia do innego kraju. Dokument musi być jasny, kompletny i podpisany przez obie strony.

Co powinna zawierać umowa?

Niezależnie od tego, czy sprzedajesz auto Polakowi, czy cudzoziemcowi, w umowie kupna-sprzedaży muszą się znaleźć:

• dane sprzedającego i kupującego (imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer paszportu lub karty pobytu)
• dane pojazdu (marka, model, VIN, numer rejestracyjny, dowód rejestracyjny pojazdu, przebieg, rok produkcji, stan techniczny pojazdu)
• komplet kluczy – warto wpisać, czy przekazujesz jeden czy dwa
• godzina sprzedaży auta – to ważne z punktu widzenia OC i odpowiedzialności ze ewentualne wykroczenia, jak np. zdjęcia z fotoradaru
• informacja o przekazaniu dokumentów i ubezpieczenia
• oświadczenie, że kupujący zna stan techniczny auta i nie wnosi zastrzeżeń
• kwota transakcji – wyrażona cyfrowo i słownie

Dobrze jest też dodać punkt o tym, że sprzedający nie ponosi odpowiedzialności za dalsze użytkowanie auta oraz że kupujący nie wnosi zastrzeżeń co do dokumentacji samochodu. Jeśli auto ma jakieś usterki – wpisz to uczciwie. Zdecydowanie nie warto zataić defektów, bo może się to skończyć roszczeniem z tytułu rękojmi. A w najgorszym przypadku kupujący będzie miał prawo odstąpić od umowy.

W jakim języku sporządzić umowę?

Jeśli obywatel Ukrainy mówi po polsku – umowa może być tylko po polsku. Ale jeśli nie zna języka, najlepiej sporządzić dokument w dwóch wersjach językowych – polskiej i ukraińskiej.

Nie musisz od razu biec do tłumacza przysięgłego. Sprzedaż auta obywatelowi Ukrainy może nastąpić przez umowę kupna sprzedaży samochodu sporządzoną w dwóch językach – ważne, żeby obie strony zrozumiały, co podpisują. W przypadku wywozu auta za granicę obowiązek przetłumaczenia umowy może się jednak pojawić. Rejestracja samochodu na Ukrainie czy też odprawa celna będą bezproblemowe.

Jeśli nie czujesz się pewnie, warto skonsultować się z prawnikiem lub skorzystać z gotowych wzorów. Pamiętaj – dokument ma zabezpieczać Ciebie. Źle napisana umowa sprzedaży samochodu obcokrajowcowi to proszenie się o kłopoty.

Formalności po sprzedaży auta obywatelowi Ukrainy

Sprzedaż samochodu obcokrajowcowi to coś więcej niż tylko podpisanie umowy i przekazanie kluczyków. Żeby mieć spokojną głowę i nie narażać się na żadne konsekwencje, trzeba dopilnować jeszcze kilku spraw.

1. Zawiadomienie urzędów o sprzedaży auta

Zaraz po podpisaniu umowy powinieneś zawiadomić o zbyciu samochodu wydział komunikacji. Masz na to 30 dni, ale warto zrobić to od razu – najlepiej online albo osobiście w urzędzie. Dzięki temu unikniesz sytuacji, w której nowy właściciel łamie przepisy, a mandaty trafiają do Ciebie.

W tym samym czasie poinformuj też swojego ubezpieczyciela. Część polis OC można wypowiedzieć i odzyskać nadpłatę, inne przechodzą automatycznie na nowego właściciela. W każdym razie – lepiej nie czekać.

2. Wyrejestrowanie auta i tablice wywozowe

Jeśli kupujący wywozi samochód za granicę, może poprosić Cię o pomoc w uzyskaniu tablic wywozowych. W tym celu trzeba złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie – najczęściej robi to już nowy właściciel, ale czasem będzie potrzebował Twojego upoważnienia. W przypadku aut na ukraińskie tablice procedura może być bardziej skomplikowana.

Czasem pojawia się też pytanie, czy trzeba wyrejestrować auto w wydziale komunikacji. O ile przy sprzedaży w Polsce wystarczy zgłoszenie zbycia w Wydziale Komunikacji, o tyle przy eksporcie pojazdu poza granice UE, wyrejestrowanie jest procedurą wymaganą i zalecaną, aby w pełni dopełnić formalności i zabezpieczyć się przed ewentualnymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi.

3. Podatki i transakcje z obcokrajowcem

Jeśli jesteś osobą prywatną i sprzedajesz używane auto, nie musisz płacić VAT ani innych podatków od transakcji. Inaczej wygląda to w przypadku firm – wtedy sprzedaż auta obcokrajowcowi może wiązać się z obowiązkiem wykazania VAT-u (w zależności od formy księgowania i statusu kupującego). Jeśli nie masz pewności – skonsultuj to ze swoim księgowym.

Podsumowanie – sprzedaż auta Ukraińcowi

Sprzedaż auta obywatelowi Ukrainy nie jest trudna, ale wymaga dobrego przygotowania. Upewnij się, że masz komplet dokumentów, dobrze sporządzoną umowę kupna sprzedaży auta, znasz dane kupującego i wiesz, co zgłosić do urzędów. Nie zatajaj usterek, dbaj o precyzyjny opis transakcji i przekazuj wszystko na piśmie.

Dzięki temu sprzedaż auta obcokrajowcowi będzie bezpieczna, a Ty unikniesz problemów. Nawet jeśli pojazd trafi za granicę, Twoja odpowiedzialność kończy się z chwilą podpisania umowy i zgłoszenia zbycia. A jeśli masz wątpliwości – zawsze warto zapytać specjalistę.

FAQ – najczęstsze pytania o sprzedaż samochodu za granicę

Jakie samochody najchętniej kupują obywatele Ukrainy?

Największym zainteresowaniem cieszą się używane auta w dobrym stanie technicznym, zwłaszcza te poleasingowe. Szczególnie te, które mają prostą konstrukcję i łatwy dostęp do części zamiennych – np. Opel, Volkswagen, Ford czy Toyota. Ważna jest też cena – kupujący często szukają auta do 30–40 tys. zł. Kupują je za gotówkę bądź na raty w leasingu lub kredycie samochodowym.

W jakim języku powinna być sporządzona umowa sprzedaży auta obywatelowi Ukrainy?

Najlepiej w dwóch językach – polskim i ukraińskim. Umowa kupna sprzedaży samochodu sporządzona w dwóch wersjach językowych ułatwia rejestrację auta na Ukrainie i eliminuje ryzyko nieporozumień.

Czy zakup auta przez Ukraińca musi odbyć się w obecności tłumacza?

Sprzedaż auta obywatelowi Ukrainy nie jest obarczona takim obowiązkiem. Ale jeśli kupujący nie mówi po polsku i nie rozumie treści umowy, warto zadbać o przetłumaczenie dokumentu na język ukraiński albo mieć kogoś, kto pomoże w tłumaczeniu. Dobra komunikacja to podstawa.

Czy sprzedaż pojazdu obcokrajowcowi wymaga jego wyrejestrowania?

Nie zawsze. Czasem wystarczy poinformować urząd o zbyciu samochodu w wydziale komunikacji. Wyrejestrowanie następuje tylko w przypadku trwałego wywozu poza UE – np. przy eksporcie na Ukrainę, jeśli urząd tego wymaga.

Dlaczego obywatele Ukrainy kupują samochody w Polsce?

Obywatele Ukrainy w Polsce chętnie kupują auta, gdyż ich ceny są atrakcyjne, jest spory wybór, a stan techniczny pojazdów często lepszy niż na ukraińskim rynku. Wielu obywateli Ukrainy w Polsce pracuje i osiedla się na dłużej. Dlatego szukają pojazdu do codziennego użytku lub planują dalszą sprzedaż samochodu na Ukrainę z zyskiem.