Uszkodzony most napędowy – jakie daje objawy?
Sprawny most napędowy jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania samochodu. Podpowiadamy, jakie są symptomy jego uszkodzenia oraz czy w razie awarii opłaca się go naprawić, czy też trzeba wymienić.
Czym jest most napędowy i z czego się składa?
Most napędowy to zespół współgrających ze sobą elementów układów zawieszenia i napędu, które razem tworzą wspólny podzespół.
Most napędowy w pojazdach ma do spełnienia następujące zadania:
- przenieść moment obrotowy z wału napędowego na koła
- regulować wielkość momentu i prędkości obrotowej dostosowując je do potrzeb
- przenosić siły pionowe wytworzone przez ciężar pojazdu oraz masę przewożonego ładunku
- przenosić siły boczne, wzdłużne i momenty skręcające
- osadzać koła i elementy układu hamulcowego
Typowy most napędowy składa się z:
- przekładni głównej – służy ona do zmiany kierunku napędu ze wzdłużnego na poprzeczny i zwiększenia momentu obrotowego, przekazywanego na koła
- mechanizmu różnicowego (dyferencjału), który zwykle montowany jest w jednej obudowie z przekładnią główną – rozdziela on moment obrotowy na koła, tak aby w układzie nie pojawiały się zbędne naprężenia, które powstają np. podczas jazdy po nierównym terenie lub pokonywania zakrętów; zbudowany jest z zestawu kół zębatych pracujących w oleju i zamkniętych w metalowej obudowie
- półosi – w zależności od typu zawieszenia i przeznaczenia samochodu, są zamknięte w sztywnej rurze lub połączone z mechanizmem różnicowym za pomocą przegubów
Ze względu na lokalizację mosty napędowe dzielimy na:
- mosty tylne
- mosty środkowe
- mosty przednie
Podział mostów napędowych ze względu na sposób powiązania z kołami, dzieli je na:
- mosty sztywne zaliczane do tzw. mas nieresorowanych, stosowane w samochodach ciężarowych, terenowych i autobusach oraz w niektórych autach osobowych wyposażonych w tylny napęd; podstawą konstrukcji jest sztywna pochwa, w której umieszczono większość elementów mostu
- łamane z niezależnym zawieszeniem kół, stosowane we współczesnych konstrukcjach samochodów osobowych; składają się ze szczątkowej pochwy, w której jest schowana przekładania główna i mechanizm różnicowy, przymocowanej do nadwozia lub ramy pomocniczej, dzięki czemu most staje się elementem masy resorowanej
W pojazdach o dużej ładowności i gabarytach montuje się dwa albo trzy sztywne mosty napędowe w układzie szeregowym.
Przeczytaj również: Most napędowy – czym jest, jak działa i jakie spełnia zadania?
Najczęstsze przyczyny uszkodzeń mostu napędowego
Most napędowy poddawany jest w czasie jazdy dużym obciążeniom, dlatego z czasem jego elementy się zużywają. Do najczęstszych usterek w obrębie mostów napędowych z powyższego powodu zalicza się:
- zwiększone luzy w łożyskach
- rozpadnięcie się łożysk
- złamanie zębów przekładni zębatych
- zużycie uszczelek i wynikające z tego nieszczelności układu i wycieki oleju
Innymi przyczynami uszkodzeń mostu są:
- ścieranie przekładni zębatych w wyniku braku wymiany oleju
- uderzenia wynikające np. z intensywnych wstrząsów podczas jazdy po nierównym terenie, które mogą spowodować pęknięcie obudowy
- zaniedbania w regularnej konserwacji i niewłaściwa regeneracja mostu
Aby uniknąć uszkodzeń mostu napędowego, należy pamiętać o interwałach wymiany oleju w dyferencjale oraz okresowym sprawdzaniu jego poziomu i szczelności połączeń.
Terminy wymiany oleju zależą od producenta samochodu, zastosowanej technologii i modelu auta. Na ogół trzeba dokonać wymiany po przejechaniu 40-90 tys. km. Szczegółowe informacje na temat interwałów oraz typu oleju, jaki należy zastosować, znajdziemy w instrukcji obsługi naszego pojazdu.
Objawy uszkodzonego mostu napędowego
Uszkodzony most napędowy w samochodzie daje objawy w postaci:
- wyraźnie słyszalnych metalicznych stuków i zgrzytów dochodzących z okolicy podwozia – pojawiają się podczas całej jazdy autem, a w szczególności w trakcie skrętu kół, bez względu na stronę
- odczuwalne drgania na kierownicy w przypadku aut z napędem na przednie koła – mogą pojawiać się okresowo albo trwają niemalże bez przerwy
- nagrzewanie się przekładni głównej
- wibracje w okolicach mostu
- spadek mocy
- wyciek oleju w pobliżu mostu napędowego, będący wynikiem zużycia uszczelek
- podwyższone spalanie paliwa – uszkodzony dyferencjał tworzy dodatkowy opór, który musi pokonać silnik
- krzywe ścieranie opon
Przy niewielkich uszkodzeniach objawy mogą być słabo odczuwalne. Jednak z czasem hałas ze stuków przeobrazi się w odgłos przypominający mielenie młynka. Natomiast w autach z przednim napędem mogą pojawić się dodatkowo trudności ze skręcaniem, a nawet problemy z wrzuceniem biegu. Takie sygnały znaczą, że elementy zniszczonego mechanizmu dostały się już do skrzyni biegów.
Czy uszkodzony most napędowy można naprawić?
Jazda z uszkodzonym mostem napędowym nie jest ani komfortowa, ani bezpieczna. Dlatego po zauważeniu niepokojących sygnałów, warto od razu umówić się z mechanikiem. Oceni on czy most napędowy nadaje się do naprawy.
W większości przypadków regeneracja mostu napędowego jest możliwa do wykonania. Naprawa takich uszkodzeń, jak np. wycieki oleju, zużycie łożysk lub zniszczone przekładnie, może przywrócić sprawność podzespołu i tym samym przedłużyć jego żywotność.
Naprawa mostu napędowego – jak to zrobić?
Aby zregenerować most napędowy trzeba mieć wiedzę i odpowiednie narzędzia niezbędne do odkręcenia podzespołu. Dlatego w warunkach domowych może to być dość trudne do wykonania. Poza tym po naprawie warto przeprowadzić testy diagnostyczne, które sprawdzą, czy mechanizm działa prawidłowo.
Niemniej jednak pierwszym krokiem przy naprawie mostu napędowego są jego oględziny. Trzeba skontrolować cały mechanizm, sprawdzić poziom oleju oraz stan gumowych uszczelek. Następnie można przystąpić do demontażu mostu z samochodu. Trzecim krokiem jest otworzenie mostu. Potem należy pozbyć się starego oleju i rozebrać most na części pierwsze.
Warto pamiętać, że przepracowanych olejów nie wolno wylewać gdziekolwiek np. do kanalizacji. Zgodnie z przepisami trzeba je oddać do Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK), warsztatu samochodowego, ASO albo na stację paliw – o ile przyjmuje takie odpady.
W kolejnym etapie wszystkie element mostu napędowego trzeba dokładnie sprawdzić i ocenić, które z nich należy i można wymienić na nowe. Zawsze stosuje się nowe uszczelki i wlewa świeży olej. Przy zakupie części należy dokładnie sprawdzić, czy pasują one do typu mostu i modelu samochodu.
Po zamontowaniu nowych elementów do mostu konieczna jest regulacja przekładni i półosi, poprawienie napięcie łożysk oraz ustawienie poszczególnych części we właściwej pozycji. Potem składamy most i ponownie montujemy go w samochodzie.
Uszkodzony most napędowy – koszt naprawy
Koszt regeneracji mostu napędowego jest często znacznie niższy niż wymiana elementu na nowy. Ostateczna cena zależy nie tylko od cennika warsztatu oraz modelu i marki samochodu, ale też od tego, co konkretnie uległo awarii.
Ceny zaczynają się od 500 zł za samo rozebranie mostu i diagnozę, a kończą nawet na kwocie 3000 zł, jeżeli trzeba wymienić w moście wiele elementów. Do tego trzeba doliczyć koszt nowego oleju, uszczelniaczy i oczywiście części zamiennych.
Podsumowanie
Most napędowy nie tylko przenosi moment obrotowy z wału napędowego na koła i rozdziela go na poszczególne koła, ale też redukuje siły boczne i pionowe. Niestety niewłaściwa konserwacja oraz jazda terenowa mogą spowodować jego uszkodzenie.
Najbardziej charakterystyczne objawy zużycia mostu napędowego to wycie dobiegające z podwozia w trakcie jazdy, drgania kierownicy oraz wycieki oleju. Ignorowanie pierwszych oznak awarii, może doprowadzić do poważnych uszkodzeń układu napędowego i kierowniczego. A wymiana całego mostu jest bardzo kosztowna. Na szczęście w większości przypadków można ten podzespół poddać regeneracji. Naprawa polega na wymianie uszkodzonych elementów i uszczelniaczy oraz wlaniu do układu nowego oleju.
Aby uniknąć problemów z mostem napędowym, należy przede wszystkim pamiętać o interwałach wymiany oleju oraz systematycznie sprawdzać stan mostu podczas okresowych przeglądów np. czy nie ma luzów albo wycieków.