Sprawdzian na placu manewrowym do likwidacji? Rewolucja w egzaminie na prawo jazdy
Zrezygnowanie z prób na placu manewrowym to krok w stronę uproszczenia egzaminu, ale też większego nacisku na faktyczne umiejętności przydatne w codziennej jeździe. Ministerstwo Infrastruktury decyduje, czy zmienić wymogi dla przyszłych kierowców, tak jak zrobiła to większość krajów Unii Europejskiej.
Zmiany miałyby dotyczyć najbardziej stresującego etapu – placu manewrowego. Tą drogą poszło już wiele krajów. U nas wciąż przyszli kierowcy, zanim wyjadą na ulicę, muszą udowodnić, że potrafią prowadzić pojazd, np. jadąc po łuku. Czy egzamin bez odwiedzania placu manewrowego będzie wkrótce możliwy w naszym kraju?
Egzamin bez placu manewrowego? Polska wciąż w mniejszości
Zgodnie z interpelacją poselską, skierowaną do ministra infrastruktury przez posłów Wiesława Różyńskiego i Adama Dziedzica, Polska należy dziś do wąskiej grupy krajów UE, w których wciąż obowiązuje obowiązkowy egzamin z manewrowania na placu. Tymczasem system ten wywodzi się z lat 60. i 70. XX wieku. W przeszłości ruch drogowy był nieporównywalnie mniejszy, a na ulicach dominowały nieliczne pojazdy prywatne. Obecnie, umiejętności zdobywane na placu wydają się coraz mniej przydatne.
Dowodzi teog międzynarodowa organizacja CIECA, która zrzesza instytucje odpowiedzialne za egzaminowanie kierowców w krajach europejskich. Jej przedstawiciele podkreślają, że plac manewrowy nie ma istotnego wpływu na realne umiejętności ani bezpieczeństwo nowych kierowców. Zamiast tego zaleca szkolenie i egzaminowanie wyłącznie w rzeczywistym ruchu drogowym. Wiele krajów członkowskich UE już zrezygnowało z tej części egzaminu, dostosowując procedury do współczesnych warunków na drodze.
Zmiany na egzaminie – więcej jazdy, mniej schematów
Z danych przytoczonych w interpelacji wynika, że aż 30% kandydatów nie zalicza egzaminu praktycznego właśnie na placu manewrowym. Często nie z powodu braku umiejętności prowadzenia pojazdu, lecz przez stres i nadmierne skupienie na mechanicznych schematach, np. liczeniu obrotów kierownicy. W efekcie kierowcy nierzadko są świetnie przygotowani do jazdy tyłem po linii, ale nie radzą sobie w codziennych sytuacjach na zatłoczonych drogach miejskich.
Poseł Różyński zwraca uwagę, że większą wartość edukacyjną miałoby przeniesienie części czasu szkolenia z placu manewrowego na jazdy po mieście. To właśnie tam najczęściej dochodzi do sytuacji wymagających refleksu i umiejętności – kluczowych kompetencji dobrego kierowcy.
Czy egzamin bez placu manewrowego wejdzie w życie?
W listopadzie 2024 r. Ministerstwo Infrastruktury ogłosiło zamówienie publiczne na wykonanie analizy dotyczącej rozwiązań egzaminacyjnych i bezpieczeństwa ruchu w krajach UE. Analiza ta ma odpowiedzieć na pytanie, czy polski system szkolenia i egzaminowania kierowców jest dostosowany do obecnych realiów.
Posłowie pytają, czy raport został już przekazany do ministerstwa, jakie płyną z niego wnioski oraz czy planowane są konkretne zmiany w systemie egzaminowania. Jeśli tak – to kiedy i na jakich zasadach miałyby one obowiązywać. Dziś więc trudno wskazać, czy i kiedy zmiany wejdą w życie.